Sälät weteranı Alsu Xäbibullina tatarça tärbiya däresläre birä ← kire kaytirga

Sälät weteranı Alsu Xäbibullina «Meri Poppins» balalar üzägendä mäktäpkäçä yaştäge balalar öçen «Bergäläp üsäbez!» tatarça tärbiya däreslären açıp cibärgän. «Tatarnıñ iñ sälätle balaları belän eşläüçe Sälät berläşmäse, tatarça bişektän üsterüçe «Sabıylar» üzäge häm 30 ellık pedagogik täcribäse bulgan, yartı gomeren mäktäpkä bagışlagan äniem belän ätiem dä üz fatixaların birdelär», – Alsu apa üze. Däreslärdä balalar ni belän şögıllänä? Biregä niçä yaşlek sabıylar yöri ala? Bu xakta da Alsu Xäbibullina bezgä täfsilläp söyläde.

- Alsu, Sez Sälättä küptännänme?

- Sälätkä min «Yalkın» jurnalındagı yazmalar aşa gaşıyk buldım. Sälkeş bulu iñ zur xıyalım ide. Ul wakıtta Sälätkä olimpiada ciñüçelären genä alalar ide äle. Şuña da 9-nçı klassnı bik zarıgıp kötkänem xäterdä. Çönki olimpiadalar 9-nçı klassta gına başlana bit. (Kölä) Xıyalım bar yaktan da tormışka aştı. Inde menä 10 eldan artık minem tormışım Sälät belän bäyle. Başta sälkeş bularak yal ittem, annarı äydaman, metodist bulıp eşlädem. Soñrak pedagog bularak ta xezmättäşlek ittem äle. Kayda gına bulsam da, Sälät mäktäbe ütüem miña yardäm itep kilä. Iñ möhime, iñ yakın duslarımnı häm yaratkan tormış iptäşemne dä Sälättä taptım! Meñ räxmät!

- Tatarça tärbiya däreslären başlap cibärergä Sezne ni etärde?

- Olı ulım Azamat keçeräk çakta anıñ öçen tatarça tärbiya däresläre ezlägän idek. «Sabıylar» üzägenä yörergä erak bulgaç, öy yanındagı rus üzägenä yöri başladık. Ulımnıñ anda rusça söyläşä häm fikerli başlawı mine uylanırga, ezlänergä mäcbür itte. Näticädä, ozak äzerlänüdän soñ min 1-3 yaşlek balalar öçen tatarça tärbiya däresläre programması tözedem. Şulay «Meri Poppins» balalar üzägendä mäktäpkäçä yaştäge balalar öçen «Bergäläp üsäbez!» tatarça tärbiya däreslären başladık. Üz misalımda äytä alam: balada keçkenädän millätenä, dinenä karata kızıksınu, xörmät tärbiyaläü bik möhim . Tugan telen, tugan ilen xörmät itkän bala üzen häm başkalarnı da xörmät itärgä öyränä. Şuña kürä min sabıylarnıñ tatar moxitendä, tatarça aralaşıp, cırlap, biep üsüen telim. Töp etärgeç şul buldı.

- Däreslärdä balalar ni belän şögıllänä?

- Däreslär «änilär häm bäbilär» formatında uza. Älegä atnasına ber tapkır gına cıelabız, ber däres 1 sägat bara. 1-3 yaşkäçä balalarnı ike yaş kategoriyasenä bülep ukıtam. Däreslärdä balalarnı başkalar yanında uynarga, aralaşırga, kümäkläşep eş itärgä öyrätäbez. Bu ere häm wak motorika öçen künegülär, logik biremnär, tematik didaktik uennar aşa başkarıla. Tatar telenä tatarça barmak uennarı, kıska şigırlär, cırlar, biyu künekmäläre öyränü aşa kızıksınu häm mäxäbbät uyatabız. Bezneñ däreslär näticäsendä äni belän bala arasın tagın da yakınaya, öydä dä bala belän üzlektän şögıllänü öçen cirlek buldırabız, därestän tış ta änilärgä yardäm itäbez. Ozın süzneñ kıskası, balanı törle yaklap üsterügä, anı şäxes bularak formalaştıruga, alga taba balalar bakçasında häm mäktäptä üzeneñ milli yözen saklap kalırday tatar balası buluına igtibar biräbez.

- Räxmät Sezgä! Katlaulı eşegezdä uñışlar teläp kalabız!