Şäxes


«Sälät-Olimp» – iñ näni sälätlelär öçen
Sälät alannarı direktorları belän tanıştırunı däwam itäbez! Bügenge äñgämädäşebez – «Sälät-Olimp» alanı direktorı Ekaterina Wawilowa.
– Katya, sälam! Üzeñ turında söyläp kit äle: kem sin, kaydan sin?
– Min Katya (ser itep kenä äytäm: kaywakıt öydä mine Kadriya dip yörtälär – isemem tatarçaga şulay tärcemä itelä). Miña 20 yaş. Kazanda tudım häm bu şähärne bik yaratam!
– Sälättän kala närsä belän şögıllänäseñ?
– Küp wakıtım ukuga kitä. Kazan federal uniwersitetınıñ yuridik fakultetında belem alam.
– Sälät dönyasına kayçan kilep kerdeñ?
– Sälätkä berençe tapkır 2016-nçı elda kilep kerdem. 10-nçı sıynıfta ukıgan çagım ide. Baştarak, nik min monda elegräk – 6-7-nçe sıynıflarda ukıganda uk kilmädem ikän, dip uylıy idem. Annarı añladım: här närsäneñ üz wakıtı ikän. Kiläse elga Sälätkä kilüemä 5 el – yubiley! 2016-nçı elda minem tormışıma da kilep kergäne öçen Sälätkä bik räxmätle min!
– Tagın nindi kızıksınularıñ bar?
– Döresen genä äytkändä, nindider ber ölkäne genä aerıp kürsätä almıym. Balaçaktan şulay kilä: äz-äzläp böten närsä belän dä kızıksınam. Älbättä, muzıka belän. «Fortepiano» klassı buença muzıka mäktäben tämamladım, tik küñelem härwakıt bärmä uen korallarına tarta ide. Ä soñgı wakıtta DJ caylanması alu turında uylanam. Biyu. 9-nçı sıynıfka kadär törle zamança biyu yunäleşläre belän şögıllänä idem. Psixologiya, bigräk tä balalar psixologiyase belän kızıksınam. Böten kızlar kebek ük, miña da fashion industriya bik kızıklı, kayçandır model mäktäbendä dä belem algan idem. Kızıksınularım küp, mömkinlekläremne çamalap, alarnı tormışka aşırırga tırışam.
– Bıel sin «Sälät-Olimp» alanı direktorı. Anıñ üzençälekläre turında söyläp kit äle!
– Bezneñ töp üzençälek – iñ keçkenä balalar öçen unikal moxit tudıru. Äti-änilärdän «Bezneñ balabız bigräk keçkenä bit äle. Aña oşarmı ikän soñ?» digän soraunı eş işetäbez. Işanıp äytä alabız: oşar! Çönki bezneñ töp burıçıbız – här balaga aerım yakın kilep eşläü, här balanıñ küñelenä yul tabu bit. Härberseneñ kızıksınuların kürergä, säläten açarga yardäm itärgä tırışabız.
Uku-ukıtu programmabız belän dä gorurlanam. Balalarnı fän olimpiadalarına yugarı däräcädä äzerläü öçen, smenaga çit il wäkillären, olimpiadaga äzerläü buença ekspertlarnı çakırabız. Alar da här bala belän aerım eşli, härberseneñ säläten häm mömkinleklären isäpkä ala, kiläçäktä ciñülärgä motiwatsiya birä.
Sezne üzebezneñ zur häm dus komandabız belän smenada kötep kalabız. Olimpnı bergäläp yaulıyk!

«Sälät-Akbüre» – liderlar öçen smena
Sälät alannarı direktorları belän tanıştırunı däwam itäbez! Bügenge äñgämädäşebez – «Sälät-Akbüre» alanı direktorı Aygöl Wäliullina.
– Aygöl, sälam! Üzeñ turında söyläp kit äle: kem sin, kaydan sin?
– Sälam! Min Aygöl, «Sälät» yaşlär üzäge metodistı, «Icat» yunäleşe proektları koordinatorı, «Sälät-Akbüre» smenası direktorıyu
Min Kazanda tudım, miña 22 yaş, bıel «başlangıç sıynıf häm ingliz tele ukıtuçısı» yunäleşe buença bakalawriatnı tämamlıym.
– Sälättän kala nilär belän şögıllänäseñ?
– Fänni eş belän şögıllänäm, fänni mäkalälär yazam, törle konferentsiyalärdä katnaşam. Menä inde ber el yoga belän şögıllänäm. Şulay da eşçänlegemneñ küpçelek öleşe Sälät belän bäyle.
– Sälät dönyasına kayçan kilep kerdeñ?
– 2013-nçe elda forumda katnaştım. Ä 2014-nçe eldan başlap, el da «Sälät-Rauşan»ga bardım: sälkeş, äydaman, metodist häm 2019-nçı elda direktor bulıp. Şulay uk min Sälättä «BikaFest», «Sälätkä nur bulgan yoldızlar» kebek proektlarnıñ citäkçese dä bulıp toram.
– Tagın nindi kızıksınularıñ bar?
– Soñgı wakıtta grantlar yazu belän şögıllänä başladım, inde berençe uñışlar da bar. Sälät belän törle grant programmalarında katnaşabız, ciñgän dä bar!
– Bıel sin «Sälät-Akbüre» alanı direktorı. Anıñ üzençälekläre turında söyläp kit äle!
– «Sälät-Akbüre» – liderlık potentsialın üsterä torgan smena ul. Bu alan liderlar, bulaçak citäkçelär, bezneñ Sälät proektların oeştıruçılar, Sälät Klubı aktiwistları öçen. Programma yugarı sıynıf ukuçılarına (9-11-nçe sıynıflar) isäplängän, bu «Sälät-Akbüre»ne başka smenalardan aerıp tora da inde.
Bıel smena programmasına yañalıklar da kertäbez: ul ostazgaplärgä (pedagoglar häm ekspertlar belän eşläü) häm açıkgaplärgä (Respublikanıñ tanılgan şäxesläre belän oçraşular häm fiker alışular) bülenäçäk.«Sälät-Yar Çallı»da härkemgä oşayaçak!
Sälät alannarı direktorları belän tanıştırunı däwam itäbez! Bügenge äñgämädäşebez – «Sälät-Yar Çallı» alanı direktorı Azat Bulatow.
– Sälam! Üzeñ turında söyläp kit äle: kem sin, kaydan sin?
– Min Azat. Miña 21 yaş. Tumışım belän Leninogorsktan.
– Kayda ukıysıñ?
– KFUnıñ ITIS Yugarı mäktäbendä «programmnaya injeneriya» yunäleşendä 3-nçe kursta belem alam.
– Sälät dönyasına kayçan kilep kerdeñ?
– Minem Sälätle tormışım 2014-nçe elda başlandı, şul elnı «Sälät-Rauşan»ga sälkeş bulıp bardım. Törle alannarda häm forumnarda sälkeş, äydaman, ölkän äydaman buldım, şulay uk Sälätneñ kayber proektlarında oeştıruçı bularak ta katnaşkanım bar.
– Bügenge köndä Sälättän kala närsälär belän şögıllänäseñ, närsälär belän kızıksınasıñ?
– Balalarnı informatika buença onlayn räweştä BDIga äzerläü ölkäsendä bötereläm. Duslarım belän futbol uynıym, pianinoda uynarga öyränäm.
– Bıel sin «Sälät-Yar Çallı» smenası direktorı. Üz smenañ turında tulırak söyläsäñ ide: başka smenalardan närsä belän aerıla ul, nindi üzençälekläre bar?
– Bıel «Yar Çallı» smenası bişençe tapkıruzdırıla – berençe yubiley! Şuşı wakıt eçendä küplär bu alannı yaratıp ölgerde.
Çönki «Sälät-Yar Çallı»da böten närsä dä bar! Üzeñne intellektual yaktan
üsteräseñ kiläme? Bezneñ alanda böten yunäleş buença däreslär bar. Töşke aştan
soñ ostaxanälär – alar sine icadi yaktan açarga bulışır. Ä inde sport
künekmälären nıgıtasım kilä, diseñ ikän – bezneñ bazada menä digän sport
mäydançıkları bar. «Sälät-Yar Çallı»da härkemgä oşayaçak!

«Sälät-Ostalar bistäse»ndä sälkeşlär üz proektların buldıra
Sälät alannarı direktorları belän tanıştırunı däwam itäbez! Bügenge äñgämädäşebez – «Sälät-Ostalar bistäse» alanı direktorı Ence Xalikowa.
– Sälam, Ence! Üzeñ turında söyläp kit äle: kem sin, kaydan sin?
– Min Ence apa Xalikowa bulam! Älmät rayonınıñ Yaña Mixaylowka awılında tuıp üstem. Xäzer Kazanda yaşim.
– Kayda belem alasıñ/eşliseñ?
– Bügenge köndä Kazan federal uniwersitetınıñ IUiEF institutınıñ magistraturasında ekolog hönären üzläşterüne däwam itäm. Şul uk wakıtta Kazanda balalar öçen ekologik-biologik östämä belem alu üzägendä ukıtuçı bulıp eşlim.
– Sälät dönyasına kayçan kilep kerdeñ?
– Sälättä min 2014-nçe eldan birle. Şul eldan birle sarı, zäñgär, kızıl futbolkalarına iya buldım. Alarnıñ härberse küñeldä alıştırgısız cılı xislär kaldırdı. Sälät proektlarında da eş kına oeştıruçı, katnaşuçı rollärendä bulganım bar.
– Bügenge köndä Sälättän kala närsälär belän şögıllänäseñ, närsälär belän kızıksınasıñ?
– Minem zur mäxäbbätem - sport. Xäräkättä – bäräkät, dip äytälär bit – yukka tügel. Yal itäm disäm – sport belän şögıllänäm. Ul fitnes, yögerü, yözü, soñgı arada streytçingnı üzläşterä başladım. Säyaxät itärgä yaratam. Yuk, dönya buylap tügel. Kazan buylap kına bulsa da, yaña kızıklı, matur urınnarnı ezläü, alarnıñ tarixı belän tanışu bik oşıy. Yakın-tirädä genä dä şul kadär kızıklı närsälär bar bit ul! Mogciza östenä – mogciza!
– Bıel sin «Sälät-Ostalar bistäse» smenası direktorı. Üz smenañ turında tulırak söyläsäñ ide: başka smenalardan närsä belän aerıla ul, nindi üzençälekläre bar?
– «Sälät-Ostalar bistäse»neñ direktorı buluım – ikençe tapkır inde. Ä gomumän «Ostalar»da bıel dürtençe cäemne karşı alaçakmın. Alanıbıznıñ biş ellık tarixı bar. El saen bez kızıklı uku-ukıtu programması äzerlibez. Ul injenerlık, dizayn, kul eşläre yunäleşläre belän bäyle. Injenerlık proektlarıbız yardämendä bez härber balaga icat belän texnika hönärläre yanäşä bula alganın añlatabız. Gomumän, injenerlık hänäre belän tanıştırabız, injenerlık fikerläwen tärbiyalibez. Barısı da proektlar formatında uza. Ul format balalar öçen härçak kızıklı, iñ möhime: andıy format – materiallarnı üzläşterü yullarınıñ iñ näticälese bügenge köndä. Närsä soñ ul injenerlık proektı: balalar programmalaştıru programmaların kullanıp, eşlänmäne proektlaştıralar, kul belän eşkärtälär, barlık öleşlären cıyalar. Mondıy däreslärne injenerlık belgeçläre bıel da ütkäräçäklär. Alar härçak altın kullı kreatiw şäxeslär. Dizayn häm kul eşläre yunäleşenä yaña sulış kerteläçäk. Alarnı da proekt formatında ütkäräçäkbez. Ukıp kına wakıtıbız uzmayaçak. Kızıklı küñel açu çaralarıbız, uennarıbız inde äzer. Ziräk äydaman abıy-apalarıbız barlık säläten kullanıp, sezne şatlandırırga, şakkattırırga äzer. Bez zarıgıp kötäbez sine, sälkeşem! Cäy çınında bezdän başlana!

«Sälät-Gayrät»tä här bala kino töşerergä öyränä!
Sälät alannarı direktorları belän tanıştırunı däwam itäbez! Bügenge äñgämädäşebez – «Sälät-Gayrät» alanı direktorı Ayaz Xanafin.
– Sälam, Ayaz! Üzeñ turında söyläp kit äle: kem sin, kaydan sin?
– Minem isemem Ayaz, miña 20 yaş. Üzem Alabuga şähärennän, inde öç el Kazanda yaşim.
– Kayda belem alasıñ?
– Xäzerge wakıtta KFUnıñ geologiya, neft häm gaz institutında öçençe kursta belem alam. Parallel räweştä «Sälät« yaşlär üzägendä yaşlär belän eş itüçe belgeç bulıp eşlim.
– Sälät dönyasına kayçan kilep kerdeñ?
– Sälätkä 2015-nçe elda kildem. Berençe alanım «Sälät-Rauşan» ide. Şul uk cäyne äle ul wakıtta ütkärelgän «Agıydel» forumında katnaştım. Şunnan soñ kabat «Rauşan»da, «Bolgar - Tugan tel»dä buldım. 2017-nçe eldan birle el saen «Sälät-Gayrät» alanına kaytam. Başta sälkeş bulıp, annan soñ – äydaman, ölkän äydaman häm bu elnı, barısı da yaxşı bulsa, direktor bulam.
Annan tış, «Sälät-Bua» klubınıñ kuratorı, küp kenä proektlarnıñ oeştıruçısı buldım.
– Bügenge köndä Sälättän kala närsälär belän şögıllänäseñ, närsälär belän kızıksınasıñ?
– Wideomontaj belän şögıllänäm. Bu miña, çınnan da, bik kızık, xätta kön däwamında montaj yasap, ideyalär uylap çıgarıp 6 sägat tä utıra alam. Sport turında da onıtmıym, här atnanı duslar belän cıelıp futbol uynıybız.
– Bıel sin «Sälät-Gayrät» smenası direktorı. Üz smenañ turında tulırak söyläsäñ ide: başka smenalardan närsä belän aerıla ul, nindi üzençälekläre bar?
– Bez bu elnı «Yoldızlı»da berençe! Barıbız da belgänebezçä, xäzer anda kapital remont bara häm anıñ näticäsen näk menä «Sälät-Gayrät» sälkeşläre küräçäk!
Ikençese, ul, älbättä, bezneñ alannıñ formatı, anıñ eçtälege. Sälättä «Gayrät»neñ ıruglar (klannar) sisteması, Sämrux koşı turında işetmägän ber keşe dä kalmagandır! Sez Xörriyat, Omtılış, Sizger, Ägwa süzläre närsä añlatkanın beläsezme? Ä «Gayrät» sälkeşläre belä!
Öçençese häm iñ zurısı - bezneñ uku-ukıtu programmabız. «Sälät - Gayrät» – tulaem kino häm telewidenie belän bäyle smena. «Gayrät» 2015-nçe eldan başlansa da, bu formatta bez ikençe el gına eşläp kiläbez. Gadi süzlär belän äytkändä, smenabızda balalar telefonga gına wideo töşerep yörmilär, ä professional apparatura belän tanışıp, anıñ belän kullanalar häm kıska metrajlı filmnar töşerälär. Balalar wideomontaj, wideo töşerü ostalıgı, rejissura, akterlık ostalıgı, prodyusirowanie däreslärenä yörilär.
Uku-ukıtu programması wakıtına här törkemgä kino ölkäsendä eşläüçe belgeçlär kuşıla.
Smena wakıtında öç kinofestiwal uza - bu uku-ukıtu programmasınıñ kulminatsion noktası. Balalar töşergän filmnarga kazıylar bäya birä.
Bu elnı bez, kino yasau ostalıgınnan kala, jurnalistika, instagramda üz sotsial çeltäreñne alıp baru, maskalar yasau häm tagın küp kenä yañalıklar kertäbez!



«Sälät-Ruxiyat» alanı: icat, moñ, köç, därt
Sälät alannarınıñ direktorları belän tanıştıra başlıybız! Berençe äñgämädäşebez – «Sälät-Ruxiyat» alanı direktorı Aysılu Nuretdinowa.
– Aysılu, sälam! Üzeñ turında söyläp kit äle: kem sin, kaydan sin?
– Miña 21 yaş, Çirmeşän rayonı, Iske Kadi awılınnan.
– Kayda belem alasıñ?
– Mäktäpne tämamlagaç, Kazan säüdä-iktisad texnikumına ukırga kerdem. Bulaçak professiyam - restoran menedjerı, restoranda bula torgan barlık neçkäleklärne belüçe professional. 2018-nçe elda WorldSkills çempionatında katnaşıp, Rossiya çempionı isemenä laek buldım. Texnikumnı uñışlı tämamlap, Kazan awiatsiya uniwersitetına çittän torıp ukırga kerdem. Kiläçäktä törle personal belän idarä itüçe bulam.
– Sälät dönyasına kayçan kilep kerdeñ?
– Sälätkä 2013-nçe elda kildem: berençe alanım «Sälät Şäxes» (KWN) alanı buldı.
– Bügenge köndä Sälättän kala tagın närsälär belän kızıksınasıñ?
– Aktiw tormış räweşe alıp baram. Törle stildäge fotosessiyalärdä eşlim: kübräk, älbättä, model bularak katnaşam. Fotoga töşeräm, WorldSkills çempionatlarına äzerlek alıp baram (üzem katnaşuçı bulgaç – konkurstagı biremnärne döres itep, kriteriylärgä turı kiterep eşlärgä öyrätäm), şulay uk üz-üzeñne niçek totarga, ciñü öçen nindi sıyfatlarnı üsterergä kiräk digän oçraşularda da aktiw katnaşam. Üz täcribämne kiläçäk buınga tapşıra aluıma çiksez şatmın. Şulay uk professiyam buença eşlim, wakıt bulganda instagramm çeltärendä uylarımnı yazam.
– Bıel sin «Sälät-Ruxiyat» smenası direktorı. Üz smenañ turında tulırak söyläsäñ ide: başka smenalardan närsä belän aerıla ul, nindi üzençälekläre bar?
– «Sälät-Ruxiyat» - minem öçen bäxet açkıçı, çönki üzem bu alanda üstem, şäxes buldım. «Ruxiyat» üzeneñ icadi yunäleşläre belän dan kazangan. Bezneñ alanda bulgan biyulärne Sälättä barısı da belä: biyuneñ yunäleşläre şulkadär küp, professional biyuçe häm xoreograf Almaz abıy Nizamow bezneñ alanda bu icadi dönyanı inde 2015-nçe eldan birle alıp bara. Ul kuygan biyulär küz yawın alırlık, bu inde raslangan süzlär. Bıel biyulär tagın da därtländergeç bulır dip kötelä. Biyu däreslärendä çıkkan ut çatkıların kürsägez ide! Biyuçe sälkeşlär bu atmosferanı berkayçan da onıtmayaçak.
Teatr yunäleşe - minem iñ yaratkan yunäleşläremneñ berse. Bu däreslärdä teatrga kagılgan terminnar gına tügel, ä üz östeñdä eşläü öçen bulgan künegülär dä alıp barıla. Sälkeşlär üzlären törle rollärdä sınap karıylar: ä ostaz alarnı niçek uynarga, rolne üz eçeñnän ütkärergä, barlık emotsiyalärne ixlastan kürsätergä öyrätä. «Ruxiyat» üz spektaklen forumda el saen uñışlı kuya: zur çatırda tamaşaçılarnı cıep, bäyräm büläk itä. Ä kilgän kunaklar «Ruxiyat» sälkeşlärenä bertuktamıy alkışlıy. Säxnädä uynarga xıyallanuçı sälkeşlär öçen bu bik zur täcribä: yanıp torgan küzlär, ixlas räxmät süzläre bezneñ öçen iñ zur kürsätkeç.
«Çto? Gde? Kogda?» yaki mantıyk däreslären «Ruxiyat»neñ iñ täcribäle ostazı - Rädis abıy Käbirow alıp bara. Rädis abıy däresläre bezne erak balaçakka alıp kitä sıman: anıñ elmayuı, logikaga kagılgan soraularnı şundıy neçkälek belän ukuı, härber sälkeşne üz balası itep kürüe balalarnı zur köç belän üzenä tartıp tora: şuñadır da inde bezneñ sälkeşlär forumda el saen yugarı kürsätkeçlär kürsätäder. ÇGK sorauların işekänegez bardır. Ä menä bezneñ Rädis abıy ul soraularnı üze dä bik yaxşı uylap yaza: mäsälän, bezneñ «Bumajnik» bazasında çiya bakçası bar, Rädis abıy şul çiyalär turında, Çexownıñ «Wişnewıy sad» äsäre belän bäyläp, sälkeşlärgä kızık häm original sorau birgän ide. Şul wakıtta sälkeşlärneñ emotsiyasen kürsägez ide. ÇGK barısına birelmäsä dä, «Ruxiyat»neñ 100 sälkeşe öçen bu sorau üze ber ciñü sıman toeldı. «Ruxiyat»neñ mantıyk däresläreneñ üzenä genä xas yame bar. Sälkeşlär anı bik zarıgıp kötä.
Cır yaisä wokal däresläre. Bu däres wakıtında gel gitara moñı xökem sörä. Anda bulgan moñ, matur tawış, sixri atmosferanı kürü kiräkter. Korpus aşa ütkändä, wokal däresläre härber keşene üzenä cälep itä, härberse ber mizgelgä tuktap kalıp, bu moñnı tıñlıy, istä kaldırırga tırışa ide. Ä sälkeşlär bu wakıtta nindider başka dönyada yaşi kebek: küzlärendä ut, yöräklärendä kanat («Ruxiyat» simwolı kebek: kanatlı yöräk), ä küñellärdä çıp-çın muzıkal bäyräm! Ostaz alar belän sulau texnikaların, tembrlar, melizmalar, matur tawış töşençälärenä töşenä. Häm, älbättä, bezneñ sälkeşlär forumda berniçä cırnı «bergä kuşıp», poppuri belän säxnädä çıgış yasıylar. Bu wakıtta alar üzlären çın yoldız itep xis itä.
Räsem däresläre. Tınıçlık, kontsentratsiya, dönyanı ikençe törle kürä belü - bezneñ räsem däreslärendä. Monda siña berkem komaçau itmi: sin monda üzeñ xuca, sineñ karaş - sineñ dönya. «Ya xudojnik, ya tak wiju!» süzläre monda turı kiläder. Bu däreslärdä kägazgä genä tügel, xätta tukımaga da räsem yasıylar: forumda bula torgan sport yarışlarına «Ruxiyat» komandasınıñ futbolkalarına räsem töşerü - sälkeşlär öçen gorurlık. Kanatlı yöräk, alsu-şämäxä tös - ak futbolkada bik matur kürenä.
«Sälät-Ruxiyat» başka alannardan närsäse belän aerıladigän sorauga cawap birü öçen... «Ruxiyat»tä bulu kiräkter. Yukka gına «Ruxiyat»
alanı «icat, moñ, köç, därt» süzläre belän assotsiyalänmider. Ber närsäne
kurıkmıyça äytä alam: «Ruxiyat» - gadi alan tügel. Monda kilgän härber keşe
üzenä urın taba: icat här keşe küñelendä bar, ä anı ezläp tabu häm üsterü -
bezneñ töp burıçıbız. «Ruxiyat» sälkeşe - bäxetle sälkeş. Räxim it! Bergä
bäxetle bulıyk!

.jpg)



«Äydamannar yarışı»nda ciñü – zur däräcä!
7-11-nçe noyabrdä «Fänsar» yaşlär üzäge gör kilep tordı.
«Berençe liga»da ciñüçe - Sälät Klubı Prezidentı Timerxan Şäyxetdinow.
- Timerxan, «Äydamannar yarışı»nda niçänçe tapkır katnaşasıñ?
- Min «Äydamannar yarışı»nda berençe tapkır katnaşam. Konkurska aerım ber büleneş xas: «Premer-liga», yagni äydaman täcribäsen, belemen algannar öçen häm «Berençe liga» – «Äydamannar mäktäben» uzmagan, ämma äydaman bulırga teläüçe yaşlär öçen.
- Sin katnaşkan ligada nindi biremnär buldı? Kaysıları şäxsän siña awır bulıp toeldı?
- Öy eşe bularak birelgän biremnärneñ sanı artık küp tügel ide – icadi yaktan üzeñne täkdim itü, alan häm törkem eçendä uennı kürsätü, şämçek. Kalgan konkurs sınauları yarışta gına bilgele buldı, temaları tögäl yazıldı, şartları äytelde. Alar – top-spiker, intellektual tur häm sotsial çeltärlärdä post yazu. Biremnärne aerıp, monısı iñ awır, tegese bik ciñel buldı, dip äytü döres tügel dip sanıym, çönki alar barısı da buldırırlık biremnär. Şulay uk «Äydamannar yarışı»ndagı moxit, sine tulaem biläp algan cılı atmosfera awırlıklarnı ciñärgä köç, därt birde. Konkurslarda katnaşu täcribäm bay, dip tä äytergä mömkin. Läkin «Äydamannar yarışı» kebek tıgız grafiklı häm tiz üzgärüçän wakıylarga bay konkursta köç sınaşkanım yuk ide äle. Bez yal itärgä dä ölgermi idek, ber sınaudan soñ ikençese başlandı. Şunıñ belän 4 kön yaşädek, eşlädek.
- Yarış däwamında üzeñ öçen nindi açışlar yasadıñ?
- Üzeñdä yaña sıyfatlar tabu yaki açu. Misal öçen, berniçä tapkır top-spikerda katnaşkaç, mindä kreatiw fikerläü säläte yaxşırak eşli başladı. Şulay uk «Äydamannar yarışı» katnaşuçıları gadättän tış xällärdä üz-üzeñne tota belü säläten üzläşterde.
- Timerxan, ciñü siña närsä birde?
- Üz köçläremä ışanıç. Min bik küp çaralarda barı tik oeştıruçı rolendä genä katnaşa idem. Ä bu yulı katnaşuçı da buldım. Şunıñ belän üz-üzemä nindider ışanıçnı isbatladım dip sanıym.
«Premer-liga»da «Sälät Saba - 2019» äydamanı Gölnaz Gatina ciñü yauladı.
- Gölnaz, sin Sälät dönyasında niçänçe eldan?
- Berençe tapkır Sälät turında 2012-nçe elda Bilärgä aktiwistlar sostawında forumga bargaç beldem. 2014-nçe elda tatar ädäbiyatınnan olimpiadaga «Sälät Marafonı» belän kilep, Sälät turında söylädelär, uennar uynadık, kızıksınu tagın da arttı. Aeruça «Ruxiyat» kızıksınu uyattı mindä. Kaytkaç, üzem dä «Ruxiyat»kä gariza tutırdım, şulay uk «Rauşan» belän «Sälät-Tel»gä dä çakırdılar, ä min «Ruxiyat»ne sayladım. Min icadi keşe, ul küñelemä bik yakın buldı. 2014, 2015-nçe ellarda «Ruxiyat» sälkeşe idem. 2014-nçe elgı «Ruxiyat» bötenläy räxät, yakın ide, Sälätkä nıklı mäxäbbät şunda uyandı.
- Niçä tapkır häm kaysı alannarda äydaman buldıñ?
- 2018-nçe elda, «Äydamannar mäktäbe»n ütep, «Sälät-Bolgar» alanına bardım. Andagı xislärne äle bügengedäy xäterlim. Annan soñ forumnarda äydaman buldım. 2019-da «Sälät-Saba» alanına çakırdılar, bıel anda eşlädem. Nık oşadı miña bu alan, bik yakın ittem.
- «Äydamannar yarışı» turında kaydan beldeñ?
- «Äydamannar yarışı»na tanışlarım bıltır uk barırga öndägän ide, tik min üzemne bu sınauga äle äzer tügel äle dip uyladım, nindider şik tä bar ide sıman. Ä bıel barırga direktorım, üze dä «El äydamanı» bulgan Fännur abıy häm ölkän äydamanım Ayzirä apa äytte. Nindider şik bar ide, tik alay da niyatlädem. Sälkeşläremneñ: «Sez iñ şäp äydaman!» - digän süzläre küñeldä tınıçlık uyattı.
- Yarış programmasında nindi konkurslar bar ide?
- Yarış programmasında aldan äzerlänü mömkinlege bulgan konkurslar da, bez belmägännäre dä bar ide. Top-spiker, üzprezentatsiya, şämçeklär, icadi tur, intellektual konkurslar, pedagogik situatsiyalär bar ide. Kıen buldı. Monda iñ berençe çiratta üzeñdäge şikne, oyalunı ciñärgä häm üzeñä ışanırga kiräk. Şunsız bulmıy. Kön dä köräş - berençe çiratta üzeñ belän.
- Ciñärmen dip uyladıñmı?
- Ciñü xıyalı här katnaşuçıda bardır inde ul, tik ciñärmen dip uylamagan idem. Min bäxetle, Allahka şöker. Şuşı isemgä laek bulu zur däräcä minem öçen. Älege proekt minem öçen iskitkeç zur täcribä, monda kurıkmıyça ber mizgel eçendä barın da kürsätergä kiräk.
- Bu ciñü siña närsä biräçäk, Gölnaz?
- Miña älege täcribä tormışta da, cäen dä kiräk bulaçak, çönki plannarım zurdan.

Sälätkä yagulık birep toruçı mäydançık
Sälät Klubları öçen bik möhim wakıyga. Sälät moxiteneñ kiläçäk yaşäeşenä yaktı yul salıp baruçı çara. Sälkeşlärne yañadan-yaña proektlar yardämendä üzenä cälep itüçe sistemanı cayga saluçı mäydan. «Ni ikän ul?» digän sorau barlıkka kildeme? Yaxşı! Süz tizdän uzaçak Sälät Klubları seminarı turında bara. Tulırak Sälät Klubınıñ prezidentı Timerxan Şäyxetdinow söyläde.
- Sälät Klublar seminarı, gomumän äytkändä, närsä ul? Üz aldına nindi maksatlar kuya ul?
- Sälät Klubları seminarı – bezneñ Sälät Klublarınıñ eşçänlegenä yaña ber sulış, yagni, maşina belän çagıştırıp äytsäk, yagulık birep toruçı mäydançık. Äye, klublar üz eşçänlegen alıp bara, ämma wakıt-wakıt bergä oçraşıp alu da bik möhim, çönki seminarda alar belän bulgan mäsälälärne çişü häm, gomumän, kiläçäkkä kontseptual, tögäl häm faydalı proekt yasau yulları karala. Şulay uk bu alarnıñ eşçänleklärenä, uzdırılaçak çaralarına, proektlarına, elemtä tözülärenä kagıla. Bıelgı uku-ukıtu analitik seminarınıñ maksatı – Sälät Klublarınıñ sistemalı eşçänlegen täemin itü.
- Timerxan, bıelgı programma nindi bulır dip planlaştırıla?
- Programma bay bula dip kötelä, çönki bıel seminar yubileen, unellıgın uzdırabız häm bu bezneñ öçen bik şatlıklı data. Kübräk proektlar belän eşläü, idarä itü ısulların öyränü karalgan, çönki xäzerge wakıtta klub eşçänlekläre nindider tögäl proektka moxtac. Bıel bezneñ yaña «Sälät-Alekseewsk» häm «Sälät-Tübän Kama» klubları açıldı. Alar öçen Sälätneñ kontseptsiyasen añlatuçı däreslär dä uzdırırga planlaştırabız.
- Seminarda kemnär katnaşaçak? Alar nindi kriteriylär buença saylanıp alındı?
- Seminarda bu yulı 14 klub wäkile, klublarnıñ ukıtuçıları belän bergä barlıgı 85 katnaşuçı kötelä. Saylap alunı küzdä totsak, Sälät Klubları üzläre arasında konkurs ütkärep, bez täkdim itkän kwotalar näticäsendä saylanıp alındı. Dimäk, seminarga baru bäxete iñ yaxşılarına gına elmaygan.
- Timerxan, Sälät Klubı prezidentı bularak, bu seminardan närsä kötäseñ?
- Üz wakıtında komanda belän bergä «Sälät-Yaşel Üzän» klubın açıp cibärgändä, başta törle ideyalär bar ide. «Ähä, monda Sälät Klubları buença eşçänlekne üsterep, şomartırga mömkin ikän, ä bu mäsälä kamilläşterüne sorıy». Xäzer isä bu ideyalärne kuratorlar komandası yardämendä çınga aşırırga mömkin. Bu seminar katnaşuçılarnı bitaraf kaldırmayaçak. Çönki bez uku-ukıtu protsessın mädäni programma belän matur häm urınlı itep bäyläp barırga tırıştık. Bu, berençedän, böten seminar däwamındagı eşçänlek näticäle bulsın öçen, ikençedän, katnaşuçı sälkeşlärgä programma awır bulıp toelmasın öçen eşlände. Kıskası, ciñel genä häm näticäle itep uzdıru maksatın kuydık. Şulay uk citäkçelär belän eşläü buença aerım programma karala. Seminar uzgaç, Sälät Klublar eşçänlege tagı da nıgır dip ömetlänäbez.

«Prezident bulırsıñ, digännär ide...»
29-nçı sentyabr könne Sələt Klubınıñ XII prezidentı saylandı. Ul — «Sələt WikiMəktəbe»neñ elekkege jitəkçese Timerxan Şəyxetdinow. Estafetanı aña Sälät proektları citäkçese Jəüdət abıy Söləymanow həm Klubnıñ elekke prezidentları tapşırdı. Alar arasında, älbättä inde, Sələt Klubınıñ XI prezidentı Miləüşə apa Sirajiewa da bar ide. Anıñ belän söyläşep aldık.
— Miləüşə apa, səlam! Nindi yañalıklarıñ bar, bu könnərdə nindi uy-fikerlər, maksatlar belən yanıp yöriseñ?
— Xäerle könnär! Uy-fikerlär bik küp, döresen äytkändä. Bu salkın könnärdä küz aldıma cäy belän bäyle surätlär kilde. Alar şundıy cılıta! Ä sälkeşlärneñ yazuları cılı yurgan sıman koçagına ala.
Küptän tügel magistraturada ukuım başlandı. Yaña adım. Yaña yunäleş. Min hərçak yaña belemgä açık, ə ukuım balalar belän bäyle bulgaç, tagın da kızıksındıra.
— Əle kiçə genə sine Sələt Klubınıñ XI prezidentı buluıñ belən kotlagan idek kebek, inde ber el ütep tə kitkən... Üzeñ öçen ul niçek uzdı?
— Bu el bik tiz ütep kitte, sizmiçä dä kaldım. Yanımda şäp komanda bulgaç, bik cılı mizgellärgä bay buldı ul.
— Prezidentlık elıña nindi nəticə yasıy alasıñ: uylanılgan barlık plannarıñnı da çınga aşıra aldıñmı?
— Gomumən əytkəndə, uylangan plannar çınga aştı, läkin artka karasañ, nərsəneder üzgärtep, tagın da yaxşırak oeştırıp bulır ide, dip uylıysıñ inde ul gel.
— Sələt Klubı prezidentı bulu — zur dərəcə. Berär kayçan prezident bulırmın dip uylanganıñ bulmadımı?
— Keçkenä çakta cäyge alannarga barganda, tawışım katı bulgaç, küp kenə duslarım: «Äydä, sin kiläçäktä bezneñ däülätebezneñ prezidentı bul əle, ä bez sineñ öçen tawış birəçəkbez!» – dilär ide. Şundıy kölderə ide mine bu süzlär. Läkin xäzer balaçaktagı bu şayarunıñ küpmeder däräcädä çınga aşkanın añlıym.
— Kiläse cəydə sine nindi proektlarda kürə alaçakbız? Nindi alanga barırga isəpliseñ?
— Älegä äytä almıym. Gomumän, balalar belän eşläü — üze ber bäxet, şuña kürä cäemne, älbättä, balalar belän ütkərermen dip uylıym. Ə kaysı alanda — alay uk möhim tügel, çönki bez barıbız da — Sələt!