Şäxes

- Sälätkä niçek kilep kerdeñ, söyläp kit äle? 

- 2010-nçı elda apam «Sälät-Tel» alanına bargan ide, änilärem kızıgıp isä mine «Sälät-Şäxes»kä cibärdelär. Şul elnıñ awgustınnan başlap min Sälät moxitendä. 

- «Sälät-Tel», «Sälät-Şäxes» yaisä «Sälät-Rauşan»? 

- RAUŞAN! Üsterde, öyrätte, yarattırdı, mömkinleklär birde, ışandırdı, elattı häm köldertte. #rauşanyorekte

- Uzgan ellardagı Sälät belän bügengesen çagıştırap kara äle? 

- Sälät, älbättä, üzgärde. Kaysı yakka ikänen härkem üze belä. Sälät üsä. Bez üzebez dä üskäç, ul da üsä. Minem öçen ul küñelle smena, tanışular, duslaşular...

- Sarı galstugıñ barmı?

- Äye, bar. 2011-nçe elda «Sälät-Şäxes» aldım. Bu minem gomeremdä öçençe smena ide. Äydamannarım – Almaz abıy Sadıykow häm Gölçäçäk apa Gafarowa ide. Wakıt uzgannan soñ min şunı añladım: sarı galstukka min ul wakıtta äle barıber iya bulırga tieş tügel idem, üsep citmägän idem. 2015-2016-nçı ellarda «Sälät-Rauşan» smenasında alırga tieş idem kebek. 

- Sälkeş – ul ....

- Sälkeş – kiñ küñelle, açık yöräkle, maksatçan, läkin kaywakıt yukka borçıla torgan keşe. Bu oçrakta alarga äydaman yardämgä kilä.

- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?

- Äye. Aygöl apa häm Elmira apa. Elmira apanı berniçä el elek kürgän idem, ä Aygöl apanı, kızganıç, küptän kürgän yuk.

- Äydaman - ul ...

- Supergeroy. Äydaman – ukıtuçı, sensey. Bilgele ber ölkä buença gına tügel, häryaklap talantlı şäxes.

- Sälättä bügenge köndä nilär belän şögıllänäseñ?

- Buanıñ ike klub kuratorı, smenalarda äydaman bulıp katnaşam. Äle menä bu könnärdä genä «Fänsar» mäktäbeneñ közge sessiyasendä äydaman bulıp kayttım.

- Sälätkä nindi proektlar citmi, sineñçä?

- Miña kalsa, muzıkaga kagılışlı ostaxanälär uzdırsak şäp bulır ide. Bitbokska öyrätü, mikşer belän eşläü, iñ möhime, zamança yunäleştä. Kiläçäktä bälki bäyge formatına da üzgärtep bulır ide.

- Sälättän tış närsälär belän kızıksınasıñ?

- Bankir hönären sayladım. 3-nçe kursta ukıym.

- Ireşkän uñışlarıñ?

- Belmim dä inde.... Başıma kilgän iñ berençe uy – min xäzer üstem, keşe bularak üstem. Min äti-äniläremneñ süzen tıñlasam da, min xäzer möstäkıyl. Äydaman bulıp eşlägän smenalarda tanışkan balalarım miña üz kazanışları turında yazsalar, min bik şatlanam. Alar öçen gorurlanam. 

- Tatar telendä yañgıragan yaratkan süzläreñ, bälki tsitatalarıñ? 

- «Neçkäbil», «Färeştäm», «Sin minem canımnıñ yartısı», «Kiläçäk bügennän häm sinnän başlana».

- Sälkeşlärgä teläkläreñ?

- Ber eştän dä kurıkmagız. Barlık eşkä dä alınıgız. Üz östegezdä eşlägez, belemegezne başkalar belän dä urtaklaşıgız. Ber urında tuktalıp kalmagız. 

- «Sälät»kä kilep kerü tarixıñnı söyläp üt äle? 

- «Sälät»kä min uylamaganda gına kilep kerdem. Ul wakıtta 10-nçı sıynıfta ukıy idem. «Sälät» xakında gomumän işetkänem yuk ide. Könnärdän ber könne dustım Timur Nazarow gariza tutırırga täkdim itte. Şulay itep mine «Sälät-Rauşan» smenasına aldılar.

- «Sälät»neñ 3 yaratkan smenası?

- «Sälät-Rauşan», «Izge Çişmä», «Bolgar Tugan-Tel» häm «Sälät-Bögelmä». Soñgısında bulganım yuk, läkin ul smena miña oşıy.

- Uzgan ellardagı «Sälät» belän bügenge «Sälät»ne çagıştırıp karasañ.

- Kayberäülär äytä: «Sälät» inde elekkege tügel, «Sälät» xäzer başka.  Min monıñ belän kileşäm. Bez ber urında basıp tormıybız, härkön yañalıkka omtılabız. Sälät bezneñ belän , bez Sälät belän üsäbez!

- Sälkeş  ul – … 

- Sälkeş ul – säläten üsterergä  teläge bulgan bala. Sälkeş başka balalardan bik nık aerılıp tormasa da, anıñ  nindider ber üzenä genä xas üzençälege bulırga tieş. Sälkeş ul çäçäk kebek. Şul çäçäkkä su sibep torsañ, ul üsä, tagı da maturaya. Min balalarnı yaxşı häm naçarlarga bülmäs idem. Kem belä, bälki äle anıñ şul çäçäge şıtıp çıkmagandır. Bez – äydamannar – şundıylarga yardäm itärgä tieş.

- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme? 

- Robert Abıy Mortazin häm Elza Apa Bulatowa. Alar miña Sälät moxitenä kerep kitärgä yardäm ittelär, min alarga çiksez räxmätle.  

- Äydaman ul – …

- Sälkeşläre öçen cawap birä torgan keşe. Äydaman – äti-äni rolen ütäüçe. Awır minutlarda da, küñelle mizgellärdä dä härwakıt yanda buluçı.

- Bügenge köndä «Sälät»tä nilär belän şögıllänäseñ?

- Ike «Sälät» klubınıñ kuratorı bulıp toram: «Sälät-Aksubay» häm «Sälät-Yaşel Üzän». El däwamında törle proektlarda da aktiw katnaşam: «Rauşan» häm «Samara» alannarında äydaman buldım, «Bikafest 2016»  häm «Bolgar-Tugan Tel 2017»dä oeştıru komitetı sostawında buldım.

- «Sälät»kä nindi proektlar citmi dip uylıysıñ? 

- Minemçä, sportka kagılışlı çaralar. Woleybol, florbol kebek turnirlarda räxätlänep katnaşır idem. «Sälätneñ futbol ligası», yaisä  «Sälät yögerä» kebek proektlar buldırır idem.  

- «Sälät»tän tış nilär belän şögıllänäseñ? 

- Küp närsälär belän (Kölä). Min Böek Watan Sugışında katnaşıp ezsez yugalgan soldatlarnı barlau xäräkätendä aktiw katnaşam. Törle ekspeditsiyalärgä yöribez. Awtosportka da mäxäbbätem köçle.  3 el karting belän şögılländem. Kış köne çañgıda, snoubortta, cäy köne ciñel atletika kebek sport törlären üz itäm. Prizlı urınnar da yaulaganım buldı.

- Ireşkän uñışlarıñ turında söyläp üt äle. 

- Min maktanırga bik yaratmıym.  Läkin ber dä ikelänmiçä äytä alam: äydamannıñ uñışı – sälkeşlärne yaratu. Sin uñışlı sportsmen, biyuçe, cırçı bula alasıñ, läkin sine balalar yaratmasa, sineñ uñışlı äydaman min dip äytergä xakıñ yuk. Başka uñışlarıma kilsäk, uzgan cäydä min ciñel atletika buença 2-nçe urın yauladım.

- Tatar telendä iñ yaratkan süzläreñ yaisä tsitatalarıñ? 

- «Bulmas dimä!», «Äytkänseñ ikän – eşlä!», «Äydä inde tizräk! Küp yoklap gomer ütä!»

- Sälkeşlärgä teläkläreñ?

- Ber urında tuktalıp kalmıyça, yañalıkka omtılıgız. Şunı belegez: sezneñ mömkinlekläregez çiksez. Uñışlar! 

- Sälätkä kilep kerü tarixın söyläp üt äle. 

- 2011-nçe el ide ul. Min ul wakıtta welosport belän kızıksına idem. Könnärdän-ber könne miña abıem şaltırata: «Welosiped otasıñ kiläme?» - di. «Älbättä!» - didem.  Şartı: «Kol Şärif onıkları» smenasına elägü öçen bäygedä katnaşırga kiräk ide. Min ul wakıtta bik oyalçan eget idem, bar närsädän dä kurka idem. Şunda min Sälät turında beldem dä inde. Bäygedä katnaştım häm ottım! Şunnan soñ dustım Rufat Kiyamow belän «Sälät-KŞO»nıñ prezidentı häm ministrı bulıp kittek. (Kölä) 

- Ul eldagı Sälät belän bügenge Sälätne çagıştırıp kara äle. 

- Bik awır eş bu. Sälät ul wakıtta da yugarıda ide. Bügen  isä ul üskännän-üsä. Fänni yunäleştä eşläüçe sälätle yaşlär kilä berläşmägä. Bez monda üzebezgä yaña mömkinleklär açabız.

- Sarı galstugıñ barmı? 

- Äye. Min anı berençe elda uk aldım. Ä 2012-dä 3-nçe däräcägä laek buldım. El däwamında min «Sälät-Yar Çallı» klubı aktiwistı buldım. Rufat belän barlık proektlarda da diyarlek katnaşıp kildek häm kiläbez.

- Sälkeş – ul… 

- Awır sorau... Sälkeş – ul etalon. Ilneñ kiläçäge. Minem fikeremçä, Sälättä ber genä tapkır bulgan bala äle ul sälkeş tügel. Ber smena eçendä genä lider bulıp betep bulmıy.

- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme? 

- Berençe äydamanım Ayrat abıy ide. Kızıklı şäxes. 23 yaşlek egetneñ şul wakıtta uk inde 5 yugarı beleme bar ide.  Ikençe äydamanım  – «Sälät» klubınıñ elekkege witse-prezidentı  Kamil Şäripow. Anıñ belän bez 2013-nçe elda «Lider goda» bäygesendä katnaşkan idek. 

- Äydaman – ul… 

- Äydaman  – şulay uk etalon. Ul sälkeş belän citäkçe arasında küper saluçı keşe. Ul  – ukıtuçı.  Min üz gomeremdä ber genä tapkır sälkeş buldım. Şunnan soñ küp tapkırlar äydaman yardämçese, äydamannıñ uñ kulı bulu bäxetenä ireştem. 

- Bügenge köndä Sälättä närsä belän şögıllänäseñ? 

- Atnaga 4 tapkır min Sälättä. «Mirax» uennarında eş katnaşam. Kiläse cäygä ike smena alırga isäp bar.

- Sälätkä nindi proektlar citmi, sineñçä? 

- Berläşmädä miña tışkı säyasät kızıklı. Cäyge alannar, icadi proektlar belän dä kızıksınam. Närsä citmi dip sorıysızmı?  Xokkey ligası. «Fänsar»da , mäsälän, 4 könlek turnir oeştıru şäp bulır ide. Min bu proektnı üz östemä alır idem. Berwakıt miña Timur abıy  Söläymanow bolay dide: «Mömkinlekne härwakıt kullanırga kiräk!».  «Lider goda» bäygesennän soñ mondıy fiker tudı: bezgä proektlar buldıru öçen Sälät laboratoriyase citmi ikän.

- Sälättän tış närsälär belän kızıksınasıñ? 

- Kazan Däülät Energetika uniwersitetında belem alam. Apple belän mäktäptän birle kızıksınam. Kışkı sport törlären yaratam.  Kiläçäktä isä küptänge xıyalımnı tormışka aşırasım kilä, ul – yaşlär säyasätenä kerep kitü.

- Ireşkän uñışlarıñ belän tanıştırıp kit äle. 

- Sportta bik küp uñışlarga ireştem. «Imänkäy» smenasınıñ citäkçese buldım. Küp kenä proektlarda katnaşırga yaratam. Miña kalsa, barlık cirgä ölgerü ul – uñış formulası.

- Tatar telendä iñ yaratkan süzläreñ. 

- «Maturım», «sälkeşlär, torabız», «Sälät-Saba» cırınıñ süzläre.

- Sälkeşlärgä teläkläreñ.

- Sälkeşlär, bernärsägä dä karamıyça, ixlas bulırga tırışıgız. Keşe bulıp kalıgız. Häm şunı onıtmagız: sez – Sälätneñ yöze! 

- «Sälät»kä kilep kerü tarixı belän tanıştırıp kit äle bezne? 

-  Berençe tapkır Sälät belän tanışuım 2013-nçe elda «Sälät-Bilär» Forumında buldı. Forumga min ber köngä kildem, şunda uk añladım – kiläse elda min Sälät smenasına baraçakmın! Kaysı smenanı saylarga ikänen bik ozak uyladım: «Sälät-Rauşan», «Sälät-Ruxiyat», «Sälät-Bilär kalası. Ozak uylagannan soñ, «Sälät-Rauşan»ga tuktaldım. Şunnan soñ min Sälätneñ başka proektları belän dä kızıksına başladım: «Bikafest» festiwale, «Sälätkä nur bulgan yoldızlar» h.b.

- Uzgan ellardagı häm bügenge «Sälät»ne çagıştırsañ. 

- 2013-nçe el härwakıt istä. Şul elda min ilhamlana-ilhamlana Sälätkä tagın da gaşıyk bulıp yaşädem. Sälättän dä yaxşırak moxit yuk ide kebek miña. Xäzerge köndä isä, Sälätneñ komanda wäkile bularak min şunı añladım:bez bergä üsäbez, yaxşılıkka omtılabız.

- Sälkeş – ul…

- Sälkeş – ul bäxetle bala, çönki iñ yaxşı, yaktı, balaçak könnärendä yaşi. 

-Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme? 

- Älbättä inde. Alar minem tormışta zur rol uynauçılar. 2014-nçe elda «Sälät-Rauşan»ga berençe tapkır kilgäç, min alarga karap soklanıp tuya almadım. Alar Aydar abıy Wäliew häm Ilsöyar apa Xismätowa ide. Näk menä alar mine Sälät dönyası belän tanıştırdılar. Bügenge köndä dä bez aralaşıp yaşibez. 

- Äydaman – ul…

- Äydaman – ul bäxetle keşe, çönki sälkeşlär bexetle. Alar sälkeşneñ yaxşı dusları häm kiñäşçeläre.

- «Sälät»tän tış närsä belän şögıllänäseñ? 

- Kazan federal uniwersitetınıñ başlangıç sıynıf ukuçıların äzerläüçe fakultetta belem alam. Ingliz telen öyränäm. Uniwersitetta da min bik aktiw eş alıp baram: törle fänni konferentsiyalärdä katnaşam, tatar xalık cırların öyränäm, gitarada uynıym. Xobbilarım küp, alar Sälät belän bäyle.

- Bügenge köndä Sälättä nindi wazıyfa ütiseñ?

- «Sälät-Zäy» klubı, Sälät aktiwı mäktäbe kuratorı, «Bikafest 2017» festiwalendä oeştıruçılar komandası wäkile.   

- Sineñçä «Sälät»kä nindi proektlar citmi? 

- Sälättä alar bik küp, alar eldan-el artıp kına tora. Minem iñ yaratkan proektlarım ul  – «Bikafest», «Sämrux», «Äydamannar yarışı», «Bezneñ fiker», «Mirax».

- Sälkeşlärgä teläkläreñ? 

Sälkeşlär, sezneñ barısı da alda. Härberegez dä Sälättä üz urınıgıznı tabaçaksız. Iñ möhime – teläk kiräk. 

- Liya, sineñ familiyañ bik üzençälekle.

- Äniem – tatar, ätiem – ewrey, läkin min üzemne tatar dip sanıym.

- Liya, Sälätkä niçek kilep kerdeñ?

- Sälät turında min 2012-nçe elda işettem, şul elnı «Sälät-Bolgar» smenasına barası idem, kızganıç, bara almadım. Şul uk xäl 2015-nçe elda da buldı, «Sälät-Şäxes» alanı belän. Nihayat, 2016-nçı elda min «Bolgar-Tugan tel» forumında katnaşa aldım. Bügenge köndä min Sälätneñ 10 smenasında katnaşkanmın ikän. «Sälät-Ruxiyat 2016», «Fänsar» mäktäbe, «Bolgar-Tugan tel», «Sälät-Saba», «Sälät-Imänkäy», «Sälät» klubları seminarı...       

- Şulay da,  «Şäxes», «Bolgar -Tugan Tel», «Ruxiyat», «Saba» yaisä «Imänkäyme?

- SABA!

- Uzgan ellardagı Sälät belän bügenge Sälätne çagıştırıp karale.
- Sälättä elek 65 keşe tiräse bulsa, bügen sälkeşlär sanı meñlägän. Ike Forum, 25 alan, 50-dän artık proekt... Bu bik şäp! Sälät, çınnan da, mömkinleklär moxite.

- Sarı galstugıñ barmı?
- Bar. «Sälät-Saba 2017» smenasında aldım.

- Sälkeş – ul…

- Sälkeş – sälätle bala, säläten açarga oyalmagan häm kiläçäk turında uylangan keşe.

- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?
- Älbättä! Landış apa häm Rifat abıy. «Sälät-Ruxiyat»tä – Zifa apa Miñnullina häm tanılgan bloger Bulat Brawo! 

- Äydaman – ul…
- Äydaman – smenada äti-äni rolen ütäüçe keşe. Aña härwakıt tayanırga bula.

- Bügenge köndä Sälättä nindi wazıyfa ütiseñ?
- Oktyabr başında üz mäktäbemdä Sälät klubı oeştırıp cibärdem. Şulay uk mädäni çaralarda da eş katnaşam.

- Sälätkä nindi proektlar citep betmi? Niçek uylıysıñ?
- Xokkey uenına kagılışlı proekt açılsa min bik şat bulır idem. Şulay uk minem tagın ber fikerem bar, älegä ser itep saklıym. Ul proekt sälkeşlärgä törle alan biyulären öyrätügä bagışlana. Şäp bulır ide.

- Sälättän kala närsälär belän şögıllänäseñ?
- Xokkey belän. Fizika-matematika mäktäbendä belem alam, biologiya, ingliz tele fännäre belän kızıksınam.

- Uñışlarıñ belän bezne dä tanıştırıp kit äle.

- Min xatın kızlar arasında xokkey buença ike tapkır çempion bulgan kız. «Sälät-Saba»  alanında KWN kapitanı, Forumda isä «Sälät-Atilla» komandasında şulay uk KWN kapitanı buldım. 3-nçe urın aldık. Xokkey buença bik küp medallärgä dä laek min. 7 el biyu belän şögıllänäm.

Ingliz, rus tele häm rus ädäbiyatı olimpiadalarında küp tapkırlar ciñgänem buldı.

- Xokkey – kızlar öçen üzgä uen!

- Xokkey belän min 12 yaştä kızıksına başladım. Älege sport töre belän kızıksınuım minem abıem arkasında buldı. Ul – professional xokkeist. Min eş kına anıñ uennarın kararga yori idem. 11 yaşemdä xokkey buença Kazannıñ xatın-kızlar komandasına eläktem.

- Xokkey belän bäyle istälekläreñ.

- Iñ istä kalganı – egetlär belän xokkey uynau. (Kölä). Min şul wakıtta bik şatlandım. Egetlärneñ ostalıgına karap min härwakıt soklana idem. Mäktäptä dä öç el rättän xokkey komandası kapitanı buldım. Egetlär belän uynau  –  şäp, läkin kızlar belän ciñelräk.

- Tatar telendä iñ yaratkan süzläreñ.

- Äni. Xıyallanıp yaşä. Icat it. Sälät-mäxäbbät. Aş bulsın.

- Sälkeşlärgä teläkläreñ.
- Barlık smenalarda, Sälät uzdırgan çaralarda katnaşıgız. Sälättä talantıgıznı açıgız, kürsätegez häm här könnän täm tabıp yaşägez. 

- Sälätkä elägü tarixın söyläp uz äle.

- Sälätkä min 2013-nçe elda kildem. Elegräk ŞTK (Şayannar häm tapkırlar klubı) belän kızıksına idem, Leninogorsk şähäre ligasında katnaştım. Könnärdän ber könne «Wkontakte» gruppasında ber belderügä tap buldım:  «KWN belän kızıksınuçılar häm akterlık ostalıgın öyränergä teläüçelärne Sälätneñ cäyge alanına çakırıp kalabız». Bu xäbärne Albina apa Kadirowa yazgan bulgan ikän. Min aña bügenge köndä çiksez räxmätle. (Kölä

- Berençe kürgän häm bügenge Sälätne çagıştırıp karasak? 

- Bügenge köndä Sälät älbättä, elekkege Sälät belän nık aerıla. Masştablı Forumnar, Bilär kalasındagı «Fänsar» üzäge, könnän-kön tuıp toruçı yaña proektlar... Mäsälän, «Sanak-lab» uku-ukıtu laboratoriyasen genä alıyk. Bu bit menä digän proekt, 5-7 el elek balalar monıñ turında xıyallanıp kına yaşägännärder. Älege proekt el däwamında uza. Bügenge köndä inde ul awız tutırıp söylärlek şäp proekt. Äle min ber genä proektka tuktaldım, ä alar bit Sälättä bixisap küp. Läkin nindi genä proektnı alsak ta, töp äyber ul – Sälät moxite. 

- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme? 

- Albina apa Sadreewa häm Albert abıy Şakirow. Näk menä alar miña Sälätneñ häm çın äydaman yözen añlarga töşenderdelär.

Albina apa bügenge köndä dä minem kümirım, min aña karap soklanam, tagın da täcribä tuplıym. Anıñ arkada min berençe smenaga bargaç uk sarı galstukka iya buldım, bik gorurlandım, çönki anı aluı ciñel eş tügel.

- Sälättä tatar tele däräcäsen niçek bäyaliseñ? Ä başka tellärneken? 

- Sälättä tatar tele däräcäse bik yugarı. Üzem dä telne Sälättä kamilläşterdem. Başka tellär belän dä problema yuk monda, çönki Sälät dönyaküläm däräcägä çıga.  

- Sineñçä Sälätkä nindi proektlar citmi?

- Minemçä, Sälätkä kul eşlänmäläre proektı citmi.  Mäsälän, yaña gına oeşkan «Ostalar bistäse» smenasın bälki el däwamında  eşläüçe alan itep yasarga kiräkter

- Sälättän tış ni belän şögıllänäseñ?

- Ukuga bik zur igtibar itäm. Fizika institutında ukuım bik zur köç häm wakıt taläp itä. Sälät proektlarında isä katnaşuçı bularak ta, oeştıruçı bularak ta katnaşıp kiläm.

- Sälkeşlärgä teläkläreñ? 

- Sälkeşlärgä üzläre saylagan ölkädä üsärgä kiñäş itäm. Härber minutıgıznı kiläçäktä faydası bulırlık itep uzdırıgız.   

- Timerxan, Sälätkä kilep elägü tarixın söylä äle.

- Sälät belän min 2015-nçe elda tanıştım. Ber yartı el anıñ eşçänlege belän tanışıp yörep, 2016-nçı elnıñ cäendä berençe märtäbä Töbäkara «Bolgar-Tugan tel» forumına bardım. Şunnan kaytkaç, ilhamlanıp, komandam belän «Sälät-Yaşel Üzän» klubın açıp cibärdem.

- Berençe kürgän häm bügenge Sälätne çagıştır.

-  Gomumän, Sälät belän tanışkaç, ul miña ber tatar berläşmäse kebek kürende. Läkin xäzerge wakıtta min menä niçek küräm: Sälät ul – yaşlär öçen faydalı ölkälärdä global eş alıp bara torgan oeşma.

- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?

- Älbättä, Güzäl apa Gaynanowa häm Tahir abıy Kärimullin. Mine Tahir abıy belän tuganlık cepläre bäylägäne dä bilgele buldı äle! (Kölä)

-  Sarı galstugıñ barmı soñ?

- Äye, anı min bıel «Sälät-Samara»da aldım.

- Berläşmädäge tatar tele däräcäsen niçek bilgeliseñ? Ä çit tellärneken?

- Bilgele, Sälät ul – öç telle moxit. Läkin barıber tatar tele – nigez. Şul kagıydä Sälät proektlarında çagıla häm bu şäp küreneş.

- Sineñçä, Sälätkä nindi proektlar citmi?

- Minemçä, dönyaküläm çaralarga yöz totarga kiräk.

-  Sälättän tış ni belän şögıllänäseñ?

- Yaşel Üzän şähäre 16-nçı tatar mäktäbeneñ 10-nçı sıynıfında ukıym. Şulay uk balalar ictimagıy xäräkäte häm bala xokukların yaklau belän şögıllänäm. Tatarstan Respublikası Balalar oeşmaları sowetı räise urınbasarı, Tatarstan Respublikasında Bala xokukları buença wäkalätle wäkilneñ ictimagıy yardämçese bulam. Häm Yaşel Üzän şähäre Ukuçılar sowetın citäklim. Bu eldan Bötendönya tatar yaşläre forumı çaraların oeştıruda da aktiw yardäm itäm.

- Sälkeşlärgä teläkläreñ?

- Üzegezne ruxi yaktan üsteregez. Katı yañgırıy torgan «buş şeşälär» bulmagız.

-         Läylä, Sälätkä kilep elägü tarixın söylä äle.

-         Berençe tapkır 2015-nçe elda «Sälät-Bilär kalası»na bargan idem. Tik üzem öçen 2014-nçe elda uk Sälät dönyasın açkan idem inde: ul elnı bez rayonnan delegatsiya belän Sälät Forumına bardık. Ul könge xis-kiçereşlärne äytep-añlatıp beterep bulmıy! Böten duslarıma, tugannarıma gel Sälät turında söyläp yöri idem.

-         Berençe kürgän häm bügenge Sälätne çagıştır.

-         Sälät eldan-el üsä, kiñäya, kamilläşä. Geografiyase dä zur. Bıel, mäsälän, sälkeş bularak berençe tapkır «Sälät-Samara» smenasında buldım.

-         Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?

-         Älbättä: Azat abıy Ibraew häm Ilüzä apa Şäwäliewa.

-         Sarı galstugıñ barmı soñ?

-         Yuk. Älegä yuk. (Kölä) Sarı galstuk – yaña baskıç bit ul. Yaña ürlär, yaña ciñü. Min ışanam, alar barısı da mine alda kötä.

-         Berläşmädäge tatar tele däräcäsen niçek bilgeliseñ? Ä çit tellärneken?

-         Sälät – ul tatar tele moxite. Tatar telen belmägän balalar da Sälättä aralaşıp, tatar mädäniyate, goref-gadätläre aşa tatar telen öyränälär. Bezneñ tanılgan şäxeslärebez genä dä ni tora! Sälät telebezne üsterügä, saklauga zur öleş kertä. Bu – bäxässez. Ämma bez kalgan tellärgä dä tieşle igtibarnı birä beläbez. Sälättä barlık tellär dä tigez xokuklı.

-         Sineñçä, Sälätkä nindi proektlar citmi?

-         Awır sorau. Sälättä proektlar bik küp, alarda katnaşıp här keşe üzen törle yaklap aça ala. Kıyurak bulırga kiräk, şul gına.

-         Sälättän tış ni belän şögıllänäseñ?

-         Balaçaktan räsem yasarga yaratam. Bu sälätemne bügenge köngäçä üsteräm.

-         Sälkeşlärgä teläkläreñ?

-         Wakıtıgıznı buşka uzdırmagız! Barlık ostalıklarıgıznı kürsätegez, Sälät çaralarında katnaşıgız! Üzegezne açarga tırışıgız, monı sezneñ öçen berkem dä eşli almayaçak. Ä Sälät sezgä yardäm itär! 

- Alsu apa, Sälätkä kilep elägü tarixın söyläp uzıgız äle.

- Sälätkä min «Yalkın»  jurnalındagı yazmalar aşa gaşıyk buldım. Sälkeş bulu iñ zur xıyalıa äwerelde. Ul wakıtta berläşmägä olimpiada ciñüçelären genä alalar ide. Şuña min 9-nçı klassnı bik zarıgıp köttem: ul wakıtta olimpiadalar 9-nçı klassta gına başlana ide äle. Xıyalım bar yaktan da tormışka aştı. Ul elnı min Sälätkä 3 yunäleş buença yullama aldım! Berençedän, «Yalkın» oeştırgan intellektual bäygedä ciñdem, ikençedän, tatar tele häm ädäbiyatınnan olimpiadada prizer buldım, öçençedän, yaş jurnalistlarnıñ «Altın kaläm» festiwalendä 1-nçe urınnı yauladım. 2005-nçe elgı «Sälät-Rauşan» minem öçen zur mäktäp buldı. Inde menä 10 eldan artık minem tormışım Sälät belän bäyle. «Sälät-Rauşan»da sälkeş bularak yal ittem, soñrak äydaman buldım. «Sälät-Tel», «Sälät-Şäxes» alannarında äydaman, metodist bulıp eşlädem. Soñrak pedagog bularak ta xezmättäşlek ittem äle. Kayda gına bulsam da, Sälät miña yardäm itä. Iñ möhime, iñ yakın duslarımnı häm yaratkan tormış iptäşemne dä biredä taptım!

- Sälät – ul?

- Sälät – ul galäm! Ul – aerım ber dönya. Ul – zur resurslı moxit. Anda här keşe üzen üsterä, üzgärtä alırlık belem, köç, ışanıç, ostazlar häm duslar taba ala. Min üzemne Sälättä taptım.

- Berençe äydamannarıgıznı xäterlisezme?

- Äye. Aysılu apa häm Lenar abıy belän xäzer dä aralaşıp torabız. «Gailä häm mäktäp» jurnalı baş möxärrire Landış apa Näsıyxowa belän tönnär bue «Äkämät» dip atalgan alan gäcite çıgargan idek. Alga taba bu gäcit çıgarular miña jurnalistikaga yul açtı.

- Berläşmädäge tatar tele däräcäsen niçek bilgelisez?

- Yugarı. Tel ul, berençe çiratta, gailädän kilä. Bezneñ gailädä tatar telenä, ädäbiyatına häm mädäniyatenä xörmät zurdan, urın türdän. Olı ulıbız tatar balalar bakçasına yöri. Keçkenä ulıbız da tatar kitapları, tatar multfilmnarı belän kızıksına. Üz misalımda äytä alam: balada keçkenädän millätenä, dinenä karata kızıksınu, xörmät tärbiyaläü bik möhim. Tugan telen, tugan ilen xörmät itkän bala üzen häm başkalarnı xörmät itärgä öyränä. Gailädän kala Sälät tä şuşı möhim missiyane inde niçä el üz cilkälärendä tarta. Berläşmäbez inde berniçä distä el däwamında niçä buın sälätle tatar yaşlären tärbiyaläde. Xörmät häm räxmättän başka süzem yuk!

- Sälättän tış ni belän şögıllänäsez?

- Xäzerge wakıtta 2 malay üsteräm, dekret yalında.

- Sälätlelärgä teläkläregez?

- Bügenge sälkeşlär küpkä akıllırak häm sälätleräk kebek. Dönyanı yaxşıga üzgärtü bügen alar kulında.  Min alarga gel kızıgıp karıym! Bügenge Sälät soklandıra! Ul zaman belän bergä atlıy. Sälätlelärgä uñışlar häm gıylem telim.

- Wenera, Sälätkä kilep elägü tarixın söyläp üt äle.

- Minem «Sälät»täge tarixım 2009-nçı elnıñ fewralennän başlanıp kitte. «Äydamannar mäktäbe»ndä katnaştım. Ul wakıtta äle mine ni kötkänen küz aldına kiterü dä awır ide, tik şulay da üzem öçen bik küp yaña açışlar yasadım. Ä iñ möhime – üzem öçen yaña «üzemne» açtım min. Kızganıç, sälkeş bulırga turı kilmäde. Äydaman bularak xäzer dä barı tik cılı xislär belän genä üzemneñ berençe törkememne –  «Sanak kübäläklären» – iskä alam (Sanak, 2011).

- Ä sarı galstugıñ barmı soñ?

- Bar! Min anı 2012-nçe elda Äydamannar mäktäbendä aldım. Ul wakıtta sarı galstuk cäyge alannarda zur täcribä tuplagan äydamannarga birelä ide.

- Elekkege şayan festiwalme, ällä inde xäzerge masştablı forummı?  

- Sälättä sälätle, maksatçan yaşlär bik küp. Äle ul gına da tügel, alarnıñ sanı eldan-el arta bara. Yañadan-yaña proektlar barlıkka kilä, geografiya dä kiñäya. Masştablı forum – ul üseşkä zur adım. Monda anı elekkege festiwalgä karşı kuep karau bötenläy kiräkmi.

- Sälättän tış ni belän şögıllänäseñ?

- Sälättän tış xoreograf bulıp eşlim, aspiranturada ukıym. Balalar öçen berniçä icadi proektnıñ citäkçese bulıp sanalam. Säyaxät itärgä yaratam. Kıskası, küñelsezlänep utırırga wakıt yuk (Kölä).

- 10 eldan soñ Sälätne niçek itep küz aldına kiteräseñ? Ä 50 eldan soñ? 100?

- Bügenge köndä Sälätneñ nindi zur tizleklär belän üskänen küzdä totsak, 1 eldan soñ da nindi buluın tögäl genä äytep bulmas. Zur Sälät şähäre dä barlıkka kilergä mömkin xätta.

- Sälkeşlärgä teläkläreñ?

- Kaderle sälkeş! Sälät ul – zur mömkinleklär, alıştırgısız täcribä, iñ kaderle duslar. Xäzer sineñ alda kiñ häm gacäep dönya açıla, anda mömkinleklär sanı bixisap. Dimäk, siña barı anı kuldan ıçkındırmaska häm alga barırga kiräk. Uñışlar siña!

-         Ämir abıy, Sälätkä kilep elägü tarixın söyläp uzıgız äle?

-         2000-nçe elda «Sälät-Rauşan»da sälkeş buldım. Şul uk cäyne Anapaga «Sälät-Arşan»ga da bardım. Tik şunnan soñ törle säbäplär arkasında Sälät belän elemtäne yugalttım. 2007-nçe elda kire kayttım diyargä dä bula: Sälättä «IK» intellektual klubın oeştırdık.  Bügenge köndä min inde el yarım gailäm belän Torontoda yaşim. Añarçı 7 AKŞta yaşägän idek.

-         Berençe kürgän häm bügenge Sälätne çagıştırıgız äle.

-         Sälät dönyası bik üste, üzgärde. Barlık zamana texnologiyalären dä kullanasız ikän. Balalar da bik ütken, dönya keşeläre bulır üsälär. Ingliz tele däräcäläre bik yugarı. Bezneñ wakıtta andıy närsä bulmadı.

-         Berençe äydamannarıgıznı xäterlisezme?

-         Äye, Dinä apa. Ul wakıtta 2-nçe kursta, pedagogika fakultetında ukıy ide.

-         Çit ildä yaşäsägez dä Sälättä tapkan duslarıgız belän aralaşızmı?

-         Aralaşabız. Marat häm Alimä Säläxetdinowlar belän bez duslar, alar belän gel elemtädä. Ranil Nurmöxämmätow xäzer Sietlda yaşi, şulay uk uniwersitetta eşli. Eş küreşä almıybız, läkin skayp, feysbuk aşa härdaim söyläşep torabız. Pittsburgta torgan Lenar Möxämmädiew, Aliya Fäyzullina belän dä aralaşabız. Alar bezgä yakın yaşilär, şuña eş küreşäbez. Minem belän «Sälät-Rauşan»da bulgan Ilşat Xarisow ta Amerikada, Texasta yaşäde. Anıñ belän feysbukta yazışa idek, tik soñgı wakıtta aralaşu özelde. Kire Mäskäügä kaytkandırmı, yuktırmı, kızganıç, belmim. Amerikaga kilgän Tatarstanlılar belän aralaşıp yaşärgä tırışam.

-         Sezneñçä, Sälätkä nindi proekt citmi?

-         Sälät barlık yunäleşlärne dä bik matur yaktırtıp bara. Min üzem fän keşese, ximiya fäne buença eşlim. Şuña da minem öçen iñ möhime balalarga fänni täcribäne tapşıru, fän ukıtu. Fizika, ximiya, biologiya kebek fännäre aerım öyrätüçe alan bulsa şäp bulır ide. Anı annarı el äylänäsendä eşläüçe tügäräk bularak ta däwam itep bula bit. Tellärne dä şulay uk öyränergä mömkin. Äle tagın ber fikerem bar: miña kalsa Räsäydä şuşı fizika, biologiya kebek tögäl fännärne ingliz telendä ukıta başlarga wakıt. Bezneñ fän dönyaküläm arenaga yöz tota başlar ide.

-         Torontoda ni belän şögıllänäsez?

-         Äytep kitkänemçä, min ximiya fännäre belgeçe. Gomerem bue şuşı ölkädä eşläp kildem. Kazan (Idel bue) federal uniwersitetınıñ ximiya fakultetın tämamlagaç Amerikaga kittem. Biredä dä ukıp doktor däräcäse aldım. Annarı eş buença Torontoga küçtem. Bügenge köndä şäxsi kompaniyadä eşlim. Xatınım Gölnaz da Kazannan, ul da ximik, bergä eşlibez. Amerikada kızıbız Aliya tudı, aña 3 yaş, ul älegä ximik tügel. Tik bez kötäbez. (Kölä)

-         Sälät berläşmäsenä teläkläregez?

-         Härwakıttagıça, Sälätkä karata min izge teläktä genä. Tege yaki bu çaraga kilergä mömkinleklärem bulmasa da, keşeläre belän aralaşıp toram. Sälätkä üseş telim! Monıñ öçen sezneñ barısı da bar: sälätle sälkeşläregez, köçle äydamannarıgız, uñaylı şartlarıgız. Finans yagınnan da xälläregez härwakıt äybät bulsın, älbättä. (Kölä)

- 2009-nçı el ide ul. Min bargan berençe alan – «Sälät-Şäxes». Küp kenä icadi bäygelärdä, festiwal, konferentsiyalärdä katnaşıp prizlı urınnar yaulagan idem. Şunnan soñ Sälätkä çakıru kilde. Ikençe elnı «Rauşan»nı sayladım. Ber süz belän äytkändä, Sälättän bütän aerılmadım.

- Berençe kürgän häm bügenge Sälätne çagıştır.

- Sälät üste, älbättä. Uku-ukıtu programmaların gına igtibar üzägenä alıyk. Nindi genä spikerlar kilmi bügen Sälätkä! 2009-da min Sälätkä kilgändä alannar sanı da bik äz ide äle. Gomumän, sälkeşlärgä mömkinleklär bik küp. Menä bıel Kanadaga baraçak aktiwistlarıbızga ak könläşü belän kızıgıp karıym.

- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?

-         Äye. Landış apa belän Yosıf abıy. Ikençe elgıların da xäterlim äle: Islam abıy Wäliew belän Rämziya apa Bikçäntäewa. Ul elgı «Sälät-Rauşan» onıtılmaslık buldı. Ä bıelgı Sälät Forumınıñ berençe smenasında min xätta yaratkan äydamanım Islam abıy belän KWN uenın alıp baru bäxetenä ireştem!

- Sarı galstugıñ barmı soñ?

- Äye, berençe bargan elnı uk aldım.

- Berläşmädäge tatar tele däräcäsen niçek bilgeliseñ? Ä çit tellärneken?

- Sälättäge tatar tele däräcäse yugarı. Başka yaşlär oeşmaları belän çagıştırganda bigräk tä. Gomumän, Sälätkä kilep eläkkän keşe nindi genä millät wäkile bulmasın, tatar telen öyränügä omtıla. Misalga, bıelgı «Sälät-Yar Çallı» KWN komandasında rus kızları uynadı. Ä tatarçaları ber digän! Soklanıp karap tordım! Çit tellärgä dä tel-teş tiderep bulmıy. Bezdä xalıkara masştablı proektlar da küp bit. Yaşlärebez dä sälätle, härçak yañalıkka omtılalar. Şuña kürä här ike yakta da karşılıklar yuk.

- Sälättän tış ni belän şögıllänäseñ?

- Äle küptän tügel genä KFUnı tämamladım, magistr däräcäse aldım. Fotosurätkä töşerergä yaratam, cır belän kızıksınam, gitarada uynarga öyränäm.

- Sälkeşlärgä teläkläreñ?

- Berençe çiratta, älbättä, ukuıgızda uñışlar telim. Sälättä ütkärgän här mizgelegezdän täm tabıp, matur yaşägez! Karşıgızda oçrayaçak işeklär hämmäse açık bulsın! 

- Niyaz, «Sälät»kä kilep elägü tarixın söyläp üt äle.

- 2006-nçı elda 9-nçı sıynıfta ukıganda, ximiyadan respublikaküläm olimpiadada katnaştım. Biregä kilgän Cäüdät abıy Söläymanow Sälät turında söyläde. Elegräk sälkeş, äydaman bulgan abıy-apalarım da Sälätne gel maktap söylägängä, min dä anketa tutırdım. Şulay itep Sälättä bulu tarixı başlanıp kitte dä inde.

- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme? Ä berençe sälkeşläreñne?

- Berençe äydamannarım minem bik tekä keşelär ide: Damir abıy Zäkiew häm Läysän apa Äsxätowa. Şulay uk Robert abıy Miñnegulow belän Tyulpan apa Xäbibullinanıñ da sälkeşläre bulu bäxetenä ireştem. Ä berençe sälkeşlär – äytep-beterep bulmaslık xis-kiçereşlär ul!

- Sarı galstugıñ barmı?

- Yuk, sarı galstugım yuk. Anı xuligannarga birmilär bit. (Kölä)

- «Sälät»tän tış ni belän şögıllänäseñ?

- TRnıñ inwestitsiya-wençur fondında eşlim. 

- «Sälät»neñ kiläçägen niçek küzallıysıñ?

- «Sälät»neñ kiläçäge – älege xäräkättä katnaşuçılardan tora.

- Sälkeşlärgä teläkläreñ?

- Sez – bäxetle keşelär, onıtmagız!

-         Azat, sin Sälätkä niçek kilep eläkteñ?

-         2015-nçe el ide ul. Sälätkä biyu arkasında eläktem. Minem ukıtuçım – Dinar abıy Säyfullin – «Sälät-Bilär kalası» alanı komandası sostawında barırga täkdim itte. Ä min rizalaştım.

-         Berençe kürgän häm bügenge Sälätne çagıştır.

-         Bu minem Sälätle öçençe cäem bulaçak. Äz wakıt aralıgı, älbättä. Tik şuşı wakıt eçendä dä Sälätneñ üseş wektorın kürep bula. Tik traditsiyalär elekkegeçä saklanıp kaldı.

-         Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?

-         Sälkeş bula almadım, bik kızganıç. Tik barlık sälkeşläremne dä xäterlim: Aygöl Şakirowa – «Sämrux» el premiyasendä «El sälkeşe» nominatsiyase ciñüçese, Rüzäl Gıyzzätullin, Aysılu Zaripowa – yaş äydamannar, h.b.

-         Sälätneñ büläkläre barmı sindä?

-         Äye, öçençe däräcä bilgese.

-         Sälättän tış ni belän şögıllänäseñ?

-         Biim. Xoreografiyadän başka tormışımnı küz aldına da kiterä almıym! Ukıym, añardan başka da bulmıy. Kazan federal uniwersitetınıñ Psixologiya häm belem birü institutında belem alam.

-         Sineñçä, Sälätkä nindi proektlar citmi?

-         Berläşmäbezdä wokal, kinematografiyagä bagışlangan proektlar bar, tik xoreografiya belän bäyleläre yuk. Mondıy proektnı oeştıruda bik teläp katnaşır idem! Xätta smena da buldırırga äzermen!

-         Sälkeşlärgä teläkläreñ?

-         Matur tormış yaktı uylardan başlana! #Ixlastanbäxetlebulıgız! «»

-         Aliya, Sälätkä niçek kilep eläkteñ?

-         2013-nçe elnıñ cäendä «Sälät-Bolgar»ga barırga täkdim ittelär. Min başta uk bik teläp rizalaştım. Berençe mizgellärdän ük Sälätkä gaşıyk buldım! 2014-nçe elda BDI tapşırıp, ukırga kerep yörep smenaga bara almıy kaldım. Tik yaña uku elınnan barlık Sälät proektlarında da katnaşa başladım. Sälätneñ räsmi törkemendä «Sälät-Marafon» proektına katnaşuçılar cıyuları turında ukıdım da üzemne sınap kararga uyladım. Albert Karpow, Aygöl Gabdraxmanowa, Marafon komandası belän bergä Tatarstannıñ törle töbäklärenä yöri başladık. Biredä bez Sälät turında, anıñ proektları xakında söyli idek. Şunnan soñ min Sälät klubına kabul iteldem, berläşmäneñ proektlarında katnaşunı tuktatmadım.

-         Berençe kürgän häm bügenge Sälätne çagıştır.

-         Wakıt barısın da üzgärtä: Sälätneñ barlık üzgäreşläre dä barı uñay yakka. Proektlar, çaralar sanı gel arta tora, yaña alannar östälä. Katnaşuçılar sanı da üskännän üsä! Sälät ofıkların kiñäytä, bar dönyaga üze turında awaz sala. Kanadadagı «Sälät-Monreal» smenası moña dälil.

-         Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?

-         Äye, bik äybät xäterlim. Elnar abıy häm Ayzilä apa. Alar minem öçen ürnäk buldılar, Sälätkä mäxäbbät uyata aldılar.

-         Sarı galstugıñ barmı soñ?

-         Yuk şul, ni kızganıç. Sälkeş bularak ber genä tapkır bara aldım, bälki şuñadır. Böten sälätemne kürsätep betermägänmen, küräseñ. Berläşmädä äle tagın büläkläü çaraları küp, şularga omtılırga kiräk!

-         Berläşmädäge tatar tele däräcäsen niçek bilgeliseñ? Ä çit tellärneken?

-         Sälät – öç telle moxit ul. Häm bu bik şäp! Bügenge köndä küplär tugan telne saklau mäsäläsenä salkın karıylar. Tik bu bik möhim bit! Bezdä tatar tele däräcäse härwakıt yugarı. Balalar smena däwamında tatarça aralaşa. Sälkeş tatarça belmi torıp ta smenaga elägä ikän, 18 kön eçendä bazalı belem tuplıy ala. Başka tellärgä kilgändä ingliz telen assızıklap ütäsem kilä. Här keşe keçe yaştän ük älege telneñ kiräklegen häm ähämiyaten añlıy. Ingliz tele – uñışlı kiläçäk açkıçı. Bezdä şuşı faktka tieşle igtibar birelüe bik äybät.

-         Sineñçä, Sälätkä nindi proektlar citmi?

-         Sälätneñ eşçänlege balalar häm yaşlärneñ baryaklap üseşenä yunälderelgän. Intellektual, icadi, sport häm IT-yunäleşlärne kolaçlıy ul. Miña kalsa, ingliz telle proektlarga kübräk igtibar birergä kiräkter.

-         Sälättän tış ni belän şögıllänäseñ?

-         Sälättän buşagan arada biyu belän şögıllänäm, atta yörergä yaratam, ingliz telendä kitaplar ukıym.  Töp wakıtımnı, älbättä, ukuga bagışlıym. Sälät çaralarınnan tış xalıkara forumnarda, proeklarda katnaşam.

-         Sälkeşlärgä teläkläreñ?

-         Ireşkän uñışlarıgızda berkayçan da tuktalıp kalmagız! Härwakıt üzegez öçen yaña maksat tabıp torıgız. Tırışlık, xezmät, maksatçanlık sezne uñışlı itär. Teläsä kaysı wakıygada da keşe bulıp kalıgız! 

- Sälätkä niçek kilep eläkteñ?

- Sälätkä min 2011-nçe elda kilep eläktem. Şähär olimpiadalarında kürsätkän uñışlarımnan soñ klass citäkçem Gölnara Garipowa mine «Sälät-Şäxes» alanına çakırdı. Ul şul wakıtta ölkän äydaman ide. Min cäyge lagerlärne önäp betermi idem, şuña da bu yulı da bik barası kilmäde. Tik äni Sälätkä baru mömkinlegen kuldan ıçkındırmaska kuştı. Anıñ süzen tıñlap smenaga barırga buldım. Şulay itep üzem öçen Sälät dönyasın açtım da inde.

- Şul wakıttagı häm bügenge Sälätne çagıştır.

- Sälät – mömkinleklär moxite, ul könnän-kön üsä. Masştablarına gına küz salsak ta, anıñ nikadär alga kitkänen küräbez. Sälät respublikabız brendına äwerelde, bezgä böten Idel bue okrugınnan yal itärgä kilälär. Ruxi yaktan karasak, bar da elekkeçä: moxit, duslık, cır-biyulär. Biredä bik räxät häm küñelle!

- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?

- Äye. Emil abıy Şäydullin häm Güzäl apa Gıylmetdinowa. Min alarga bik räxmätlemen, alar miña Sälät dönyasın açarga bulıştılar. Çın köçle şäxes ürnägen kürsättelär. Bügen dä bik yakın aralaşabız.

- Sarı galstugıñ barmı soñ?

- Bar. Barlık büläklärem belän bergä istälek tartmasında yata. 2013-nçe elda, «Sälät-Rauşan»da aldım.

- Sälättäge tatar tele däräcäsen niçek bäyaliseñ? Ä çit tellärneken?

- Sälät tatar tele moxite ikäne berkemgä dä ser tügel. Üz misalımda da äytä alam: Sälätkä kilgäç tatar telen belüem bermä-ber arttı. Tik Sälät tatar tele belän genä çiklänep kalmıy. Mäsälän, «Sälät-Monreal» alanına baru öçen töp şartlarnıñ berse bulıp ingliz telen belü tora.

- Sineñçä, Sälätkä nindi proektlar citmi?

- Miña kalsa, bezgä tulı köçenä eşläüçe uku-ukıtu oeşması citmi. Mäktäp, mäsälän, yaki yugarı belem birüçe uniwersitet. Balalar biredä sıyfatlı belem ala alır ide. Ä yal itü çarası itep «Malinki» yaki «Xıyalım»nı biep alırga bula. (Kölä)

- Sälättän tış ni belän şögıllänäseñ?

- KFUnıñ Idarä itü, iktisad häm finanslar institutınıñ 3-nçe kursında ukıym. Törle janrdagı ädäbiyat ukıym, şulay itep şäxsi üseşem östendä eşlim. Futbolnı bik yaratam: här atna saen diyarlek duslarım belän cıelışıp tup tibäbez. Soñgı yartı elımnı Sälätkä bagışladım: çönki bu cäydä mine ike smenanıñ citäkçe bulu role kötä.

- Sälkeşlärgä teläkläreñ?

- Sälkeşlär! Ber minut wakıtıgıznı da buşka uzdırmagız! Sälät proektlarınnan maksimal fayda alıgız. Onıtmagız, Sälät ul – sezneñ üseş mäydançıgı. Aralaşıgız, elmaegız, tormıştan läzzät alıgız! Sälät turındagı xatirälär el äylänäse küñelegezgä cılı birep torsın.

- Sälätkä elägü tarixın söyläp uz äle. 

- Min Älmät şähäreneñ tatar gimnaziyasendä ukıdım. Bezneñ mäktäptä kübese Sälät balaları ide. Klasstaşım Rezeda mine 2012-nçe elda «Sälät-Ruxiyat» alanına çakırdı. Şulay itep Sälät belän tanıştım.

- Berençe kürgän häm bügenge Sälätne çagıştır.

- Bez sälkeş çakta Sälät forumı mondıy macştabta uzmıy ide. Ä bügenge köndä Tatarstanda Sälät turında belmägän keşe kalmadı, anıñ eşçänlege tañ kaldıra.

- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme? 

- Äye. Minem berençe äydamannarım ikäü tügel, öçäü ide: Yosıf abıy, Ruslan abıy häm Elwira apa.

- Sarı galstugıñ barmı soñ? 

- Bar, «Sälät-Sanak»ta 2012-nçe elda laek buldım.

- Sälättän tış ni belän şögıllänäseñ? 

- Kübesençä KWN belän mawıgam. Ul küp wakıtnı taläp ütä.

- Sälättä tatar tele däräcäsen niçek bäyaliseñ? Ä başka tellärneken?

- Sälät, minemçä, tatar telen üsterü öçen iñ şäp urın. Çönki monda barlık äydamannar saf tatarça söyläşä häm balalarga härçak yardäm itärgä äzer. Başka tellär belän dä problemalar bulganı yuk.

- Sineñçä Sälätkä nindi proektlar citmi?

- Miña Sälät KWN Ligası citmi. Min üzem şul ligada uynap üskän idem, KWN dönyası serlärenä biredä töşendem.

- Sälkeşlärgä teläkläreñ? 

- Fänil, Sälätkä elägü tarixın söyläp uz äle. 

- Sälät dönyası belän min 2012-nçe elda tanıştım. Äti-äniem kiñäşe buença «Sälät-Sanak» smenasına bardım. Sälät alarnıñ igtibarın tatar moxitle buluı belän cälep itkän ide. Ul wakıtta min Sälät turında berni belmi idem, işetkänem dä yuk ide. Sälätkä kilü belän aldımda mömkinleklär dönyası açılıp kitte. 

- Berençe kürgän häm bügenge Sälätne çagıştır. 

- Minem öçen xäzerge Sälät elekkedän aerılmıy: şulay uk «Yoldızlı» sälamätländerü balalar üzäge, Sälät yortı, Izge Bilär. Duslarımnıñ şul uk tanış yözläre, küñelle wakıt ütkärü, jır-biyulär. Sälät üz däräcäsen ber mizgelgä dä töşermi, şul uk wakıtta, zamana belän bergä atlıy. 

- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme? 

- Döresen äytkändä, här äydaman minem öçen berençe kebek ide, barısı da miña üzençälekle tärbiya birde. Bügenge köndä nindi buluım belän min alarga räxmätlemen. Küpme genä ellar ütsä dä alar haman da minem öçen ikençe äti-äni bulıp kalalar. 

- Sarı galstugıñ barmı soñ? 

- Äye, ul Bua şähärendä, törle medallär belän bergä gorurlık taktasında elenep tora. 

- Sälättän tış ni belän şögıllänäseñ? 

- «Närsä? Kayda? Kayçan?» uenın yaratam. Futbol uynıym. Kalgan wakıtımnı tulısınça Sälätkä häm ukuga bagışlıym. 

- Sälättä tatar tele däräcäsen niçek bäyaliseñ? 

- Tatar tele däräcäse yugarı dip uylıym, çönki här könne Sälät mine berär yaña süzgä öyrätä. 

- Sineñçä Sälätkä nindi proektlar citmi? 

- «Sälät-Arşan»nıñ kire kaytuın kötäm. 

- Sälkeşlärgä teläkläreñ? 

- Yaratkan sälkeşlärebez! Sälamätlek, ak bäxetlär, saf mäxäbbät telim sezgä! Samimi bala bulıp kalıgız, olıgaerga aşıkmagız!

- Albina, Sälätkä elägü tarixın söyläp uz äle.

- 2008-nçe elda klasstaş kızım bik şäp cäyge lagerturında söyläde. Ul wakıtta «Sälät-Bögelmä» aerım lager bularak yuk ide äle, delegatsiya bularak Bilärdä uzuçı Sälät forumına gına baralar ide. 2008-nçe alan buldırıluga min dä täwäkällärgä buldım.

- Berençe kürgän häm bügenge Sälätne çagıştır.

- Alar bik aerılalar. Ul wakıtta bit äle min bala bulganmın, xäzer inde olırak karaş belän karıym. Bilärdä uzuçı forumnıñ formatların gına alıyk: ul wakıtta keçkenä masştablı festiwal ide. Miña kalsa, ikese dä üzençä äybät.  Şul festiwal çorınıñ da tämen tatıp kala alganıma şatmın. Üzebez ük palatkalar kuyabız, «Dubok» bazasına kiçke çaraga yöri idek... Ä xäzer forumga kilgäç anıñ masştabın kürep tañ kalasıñ! Sälät şähäre tözelep kilgän kebek xätta.

- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?

- Äye. Niyaz abıy häm Alsu apa. Alsu apa bik söykemle ide, gitarada uynıy, räxät şämçeklär ütkärä ide. Tik ni säbäpleder aña smenadan irtäräk kitärgä turı kilde.  Ä Niyaz abıy matur elmayuı belän xäterdä kalgan, bik küñelle häm pozitiw ruxlı eget ide. Ni kızganıç, smenadan soñ min alar belän aralaşmadım.

- Sarı galstugıñ barmı?

- Äye, berençe sälkeşlegemdä ük aldım.

- Sälättäge tatar tele däräcäsen niçek bäyaliseñ? Ä başka tellärneken?

- Tatar tele däräcäse eldan-el üsä. Tik kamillekkä çiklär yuk dibez. Biregä kilgän här keşe tatar telen öyränergä omtıla, şunısı xak.

- Sineñçä Sälätkä nindi proektlar citmi?

- Miña kalsa, Sälätkä keçe yaştäge balalar öçen cäyge lager citmi. Bala berençe sıynıftan uk Sälät moxitendä üssä niçek şäp bulır ide. Sälätkä nikadär irtäräk kilsäñ, şunıñ kadär äybäträk.

- Sälättän tış ni belän şögıllänäseñ?

- Sälättän tış eşlim, balalarga akterlık ostalıgı däreslären biräm, KFUnıñ Geologiya häm neft-gaz texnologiyaläre institutı öçen Studentlar yazı häm Berençe kurslılar könen äzerlim, «Injenerı buduşçego» üseş üzägeneñ proektlarında katnaşam.

- Sälkeşlärgä teläkläreñ?

- Olıgaerga aşıkmagız! Här wak kına detaldän dä şatlık tabıgız. Sälätle könnäregezneñ kaderen belegez! 

- Nazlıgöl, Sälätkä elägü tarixın söyläp uz äle.

- Sälät turında küptän işetep belä idem, bik barasım kilä ide. Läkin mondıy mömkinçelek 2010-nçı elda gına tudı. Mine «Sälät-Şäxes 2010» alanı  direktorı Ilmir abıy Xäbibullin üze çakırdı. Kil di, kötep kalabız di. (Kölä). Bu mömkinçelekne ıçkındırmas öçen şul uk könne «Sälät-Şäxes» alanına gariza cibärdem. Mondıy bäxet tudırganı öçen Ilmir abıyga räxmätemne belderäsem kilä. Şunnan başlap  min Sälät belän yakınnan tanışa başladım.

- Berençe kürgän häm bügenge Sälätne çagıştır.

- Älbättä, üzgäreşlär bar: alannar kübäyde, yaña yaşlär Sälätkä tartıla, yaña proektlar açıla. Ber süz belän äytkändä, Sälät könnän-kön üsä.

- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?

- Äye, alarnı onıtıp bulmas inde ul. Yomşak küñelle Alisä apa häm koyaş sıman elmayuçan  Lenar abıy. Alar xäzer dä minem öçen ürnäk bulıp toralar.

- Sarı galstugıñ barmı?

- Kızganıçka karşı, sarı galstugım yuk.

- Sälättän tış ni belän şögıllänäseñ?

- Xäzerge mizgelde KazGIiKta teatral fakultetnıñ Säxnä tele buença aspiranturada ukıym. Institutta ukıtırga kalırga cıenam.

- Sälättä tatar tele däräcäsen niçek bäyaliseñ? Ä başka tellärneken?

- Sälät – tatar telle moxit, bez yaşlärgä Sälättän tış ta tatar telendä aralaşırga kiräk ikänen inandırırga tieşbez dip uylıym. Xäzerge yaşlär ingliz telen öyränergä aşkınalar. Älbättä, bu bik şäp küreneş.

- Sineñçä Sälätkä nindi proektlar citmi?

- Eldan-el Sälättä yaña proektlar sulış ala. Minemçä, Sälät yaña däräcägä kütärelde. Miña kalsa, älegä barısı da citä.

- Sälkeşlärgä teläkläreñ?

-  Awırlıklarga bireşmägez, yaña ürlärgä omtılıgız! Bernidän dä kurkıp kalmagız! Tormışıgızda yañgır yawa başlasa da, borçılmagız: dimäk, tizdän göllär çäçäk ataçak.