Ädip Älmir kubogına III şaxmat turnirı ← kire kaytirga

2-nçe aprel könne Sälät yortında (Ostrowskiy ur., 23) Ädip Älmir kubogına III şaxmat turnirı uzaçak. Turnir Sälät klubı häm Sälät weterannarı yardäme belän ütkärelä. Katnaşu öçen berläşmäbezneñ aktiwistları häm weterannarı çakırıla. Terkälü irtänge 9-da başlana.

«Atlant» şaxmat klubı 2002-nçe elnıñ gaynwarında oeştı. Berençe lager smenası maxsus şaxmat söyuçe balalar öçen ütkärelde. Ul kışkı kanikul könnärendä xäzerge «Şkola olimpiyskogo rezerwa» mäktäbe binasında ütte, böek tatar şaxmatçısı R. Näcmetdinownıñ 90-ellıgına bagışlangan ide. Ul çakta ul internet-mäktäp ide äle. Anıñ açılışına Respublika şaxmat mäktäbe citäkçeläre, grossmeyster Rafael Gabdraxmanow ta katnaştı, balalar belän şaxmat uynadı. Şul elnı mäktäpkä Gata Kamskiy iseme birelä. Gata Kamskiy şul elnı cäen Sälätkä kilep Bilärdäge festiwaldä katnaşa, balalar belän tanışa, bergäläşep şaxmat uynıy. Mäktäpkä balalar konkurs aşa alıngan, razryadniklar da bulgan.

Xäzer «Atlant» şaxmat klubınıñ künekmäläre atna saen Sälät yortında ütkärelä.  

«Atlant» şaxmat klubınıñ kuratorı Göldaniya Bulatowa Sälät berläşmäsendä inde 2013-nçe eldan. Sälät dönyası belän ul «Sälät-Şäxes» smenasında tanışa. 2016-nçı elda «Sälät-Rauşan»da äydaman rolen üti. Şul uk eldan başlap, «Äydamannar yarışı»nda, «Mirax» intellektual ligasında, Yaña elga bagışlangan bal-maskaradta katnaşa. Şaxmatlarga bulgan mäxäbbäten berläşmädä oeştıruçı bularak şulay uk 2016-nçı elda belgertä. Ämma klub belän Göldaniya küptännän tanış: kız Ädip Älmir kubogı turnirında katnaşa, künekmälärgä yöri.

Barısı da balaçaktan uk kilä ikän. Göldaniya tugan şähäre Leninogorskta şaxmat mäktäben tämamlıy. Anıñ ikençe şaxmat däräcäse bar. Berençe kursta ukıgan wakıtta, Fizika Institutınıñ (KFU buença 2-nçe urın) berençe kurs komandası sostawında bula. Anıñ arsenalında şulay uk 2014-nçe eldan birle ütkärelä torgan Sälät forumınıñ şaxmat turnirı buença kömeş medale bar. Anı algan wakıtta, Göldaniya «Sälät-Rauşan» alanı komandasında bula. 2016-nçı elda inde ul alannıñ şaxmat komandası öçen cawaplı äydamanına äwerelä. Sälät berläşmäsendä şaxmatlar kıznıñ küñelendä härwakıt dulkınlanu xise uyata torgan bula.

Sälät proektları citäkçese Ädip Älmir süzlärençä, «Şaxmat – akıl öçen künekmälär ul». 

Ädip Älmir üget-näsıyxäte häm teläkläre:

-         Şaxmat – şundıy uen, anda ciñü faktı – ähämiyatlelärdän sanalmıy. Şaxmat – akılnı çistartu, fikerlärgä öyränü. Ciñü, älbättä, kanatlandıra. Tik härwakıt ciñügä ireşep bulmasın da belergä kiräk. Häm ciñelüdän kurıkmaska! Sine köçle uençı ciñsä dä, moñardan zıyan yuk – sin añardan öyränä alasıñ. Köçsezgä ciñelsäñ dä – zarar yuk. Xäzer ottırgansıñ ikän, annarı ciñärseñ.

Şaxmat uenı – tormışnıñ üze şikelle. Figuralarnı saklarga, yaklarga kiräk. Üsärgä, alga barırga kiräk. Totkınlıkka töşärgä, üzeñne «aşatırga» da yaramıy. Küzallap karıy belü möhim: bu gamäleñnän soñ ni bulır? Misalga, fil belän partiyaneñ başında häm axırında gına yörsäñ xuş. Ferz belän çit yakka kerep mataşırga kiräkmi. Häm härwakıt totkınlıkka töşmiseñme – şunı karıy, küzallıy belü kiräk. 

Şaxmatta, iñ möhime närsä? Uenga kilgäç belersez, duslar

Garizalar biredä kabul itelä.