Ilşat Räximbaynıñ filmı Prezidentınıñ maxsus bülägenä laek buldı ← kire kaytirga

Kazanda uzuçı XIII Xalıkara möselman kinosı festiwalendä Sälät weteranı Ilşat Räximbaynıñ «Predstaw» filmı kino sängatendä gumanizm öçen Tatarstan Respublikası Prezidentı R.N. Miñnexanownıñ maxsus bülägenä laek buldı. Sälät media-üzäge sostawına kerüçe HAVA Projects media-kompaniyasen zur uñışı belän kotlıybız! Afärin!

Ilşatnıñ xis-kiçereşläre turında anıñ üze belän bez dä äñgämä kordık. Ul kiläçäkkä bulgan plannarı  belän urtaklaştı, ni säbäple kino sängaten saylawı turında da  söyläde.

- Ilşat, kino sängatenä niçek kildeñ?

- Elek min tuylar töşerä idem. Xezmätem keşelärgä dä oşıy ide. Berwakıt añlap aldım: min bit zurrak ürlär telim! Iñ möhime başlau ikän. Üzeñne sınap karaudan kurıkmaska kiräk. Kino – ul üzençälekle sängat. Kino sugışnı tuktatırga da sälätle. Kino tereltä ala. Şulay uk barısın da cimerep taşlarga da mömkin. Mondıy köçle koral belän sak kullanırga kiräk. Anı yaratırga kiräk. Kino aşa üzemne taptım, dönyaga başka küzlektän karaş taşladım.

- Bu büläk sineñ öçen kötep alıngandır. Anıñ ideyase belän sin şuşı uk festiwaldä ilhamlangansıñ dip işettek.

- Äye. Ruxanilar,  dini başlıklar  Kazannıñ, küpkonfessiyale şähärneñ zur çaraları kunakları. Cidençe Kazan xalıkara möselman kinosı festiwalenä xäzrät üze genä kilde – atakaydan başka diyuem. Kara kiemnärdän ide ul, gärçä möselmannar açık töslärne östen kürsälär dä. Başında tieşle çalma, muenında tar ak yaka – mondıy kiem miña eraktan katoliklılarnıkın xäterlätte. Şul könnän başlap bu obraz uemnan çıkmadı, küz aldımnan kitmäde. Häm şuşı citdi filmnıñ syujet nigezenä yattı.

- Filmnıñ töp fikere nidä?

- Filmnıñ eçtälege din kebek awır temaga nigezlängän, tik bezneñ anı fälsäfi-dini kino itep töşeräsebez kilmäde. Bezneñ töp burıç – kinonı karagan här keşe üzenä törle soraular birä alırlık  bulsın: Kem bez? Nik bez monda? Kem bezne monda cibärgän? Bezneñ barlıknıñ mägnäse nidä? Ägär, çınnan da, Xoday bar ikän, ul bezdän ni teli?

- Ciñüeñne kötteñme?

- Äye bugay. Tik Prezidentnıñ maxsus büläge bulır dip uylamagan idem.

- Röstäm Nurgali ulınıñ yardäme sine ilhamlandırdımı?

- Min Tatarstanda kinematografiya tamırın ürelderäsem kilä. Biredä üzemneñ bazam buluın telim. Küñelemne, uy-fikerläremne kinoindustriyagä yunältäçäkmen. Tatarstan bu el eçendä 10 film töşergän. Bu – bezneñ urtak uñış. Festiwalneñ ütkärelü däräcäsenä kilgändä dä, kino sängate üseş yulınnan atlıy.

- Festiwaldän gomumi xis-kiçereşläreñ nindi?

- Törlesennän bar. Berençe çiratta, kötelmägänlek bar. Çönki min berençe tapkır şäxsi eşem belän katnaştım. Festiwal birgän motiwatsiya arkasında anı tagın dä däwam itäsem kilä.

- Tatarstanda uñışlı kinorejisser bulası awırmı?

- Bu yunäleştä üsärgä teläüçelär öçen bügenge köndä pitçinglar, konkurs-festiwallär bik küp. Respublikabızda gına tügel, gomumän, ilebezdä. Anda elägü, üzeñne kürsätü, icatıñnı täkdim itü – uñışka adım digän süz. Aña karşı atlarga kurıkmagız.

- Niçek uylıysıñ, «Predstaw» filmınıñ başka festiwallärdä dä katnaşa alu mömkinlege barmı?

- Äye. Tagın Torontoda (Kanada) uzaçak kinofestiwaldä dä katnaşaçakbız.

- Bu – yaña adım! Kotlıybız! Uñışlar telibez!