Robot häm keşe arasında eşçänlek. Tarix häm perspektiwalar ← kire kaytirga

VI Xalıkara yaşlär uku-ukıtu Sälät forumı 1-nçe smenasınıñ töp teması – «4-nçe sänägat rewolyutsiyase kontekstında belem alu». Kön saen älege tema 30-dan artık uku-ukıtu mäydançıgında üz çagılışın taba. Mäydançıklar Bilärdäge «Fänsar» fän häm mägarif üzägendä, palatkalı şähärçek territoriyasendä urnaşkan.

Innopolis Uniwersitetınıñ injener-tikşerüçese Wadim Reutskiy Forum katnaşuçıları öçen «Robot häm keşe arasında eşçänlek. Tarix häm perspektiwalar» temasına lektsiya uzdırdı. Kunagıbız üzeneñ fänni ezlänüläre xakında söyläde, yaña «Gagarin» proektı belän tanıştırdı. «Gagarin» – robot, ul keşeneñ nindi xis-kiçereşlär kiçergänen bilgeli belä. Älege proektnıñ maksatı – kiläçäktä keşelärne almaştıra aluçı robotlar buldıru.

Spiker «robot» terminı Karel Çapek pesasında uk iskä alınganın iskärtte. Eget-kızlar älege süzgä üz añlatmaların täkdim ittelär, wiktorina soraularına cawap birep prizlar ottılar.

Injener robotlarga xarakteristika da birde: alarga awtomatlaştıru (yasalma intellekt) häm real «tän» bulu (maşinanı öyrätü) xas.

Wadim Andrey ulı robot häm keşe eşçänlegeneñ berdämlege (Human Robot Interaction) xakında da bäyan itte.

Belgeç robotlarnı berniçä törgä bülep öyränä ikän: küñel açu, meditsina, tranport, xärbi, industrial, öy häm serwis öçen.

Älege temanı Innopolis Uniwersitetınıñ fänni xezmätkäre Stanislaw Protasow däwam itte. Ul «yasalma intellekt» terminına añlatma birde, propritseptsiyaneñ (prostranstwoda kayda buluıñnı bilgelärgä yardäm itü) ähämiyatlelegen añlattı. Bu üzençälek – yasalma intellektnıñ töp bilgese. Mondıy robot işetä, ukıy, söyli belä. Küp kenä robotlaştırılgan maşinalar tawışlı xatlar (Sin, Alexa/Home, Echo/Alexa) cibärergä, koll-üzäklärdä keşelärne tanırga sälätle.  

Orator aerım faktor bularak maşinalarnıñ keşelärdän äybäträk uylarga öyränüen iskärtep ütte. Alar keşeneñ bilgele ber burıçların üti, anı intellektual uennarda almaştıra ala, operatiw räweştä tege yaki bu mäsäläne xäl itä. Yasalma intellektta iñ kiräkle häm kıymmätle äyber – kontekstnı añlau.

Axırda spiker bügenge köndäge yasalma intellektnıñ totkan rolen añlattı: ul aktsiyalär häm walyutalar kursın bilgeli, birjada säüdä itä, tekstlarnı tärcemä itä, şigırlär yaza, tanılgan awtorlar stilendä kartinalar yasıy, filmnar häm kurslar kiñäş itä, şäxsi assistent, sakçı, pilot xezmäten başkara.

Çınnan da, yasalma intellekt inde küptännän bezgä gadäti tormışta yardäm itep kilä. Ul tagın 10 eldan nilär eşli beler digän sorauga, 3 yunäleş aerıp kürsätelde: pessimist (yasalma intellektnıñ keşe akıllınnan östenlek itä başlawı), optimist (keşe akılınıñ härdaim yasalma intellekt belän idarä itüe), futurist (baş mie häm kompyuter integratsiyase; keşe häm maşina simbiozı).

Lektsiyalär barışında balalar üzläre öçen robotlar dönyasın aça aldılar. Mäglümati texnologiyalär epoxasında zamana belän bergä atlarga, yaña innowatsiyalär häm texnika xakındagı barlık yañalıklardan xäbärdar bulu kiräk.