Şäxes
Alsu Salawatowa
«Sälät» yaşlär üzäge metodistı
- Sälätkä kilep elägü tarixın söyläp üt äle, Alsu.
- 2011-nçe elda Studentlar yazına äzerlängändä Regina Nurullina belän tanıştım. Biredä ul älege çaranı äzerläüdä rejisser yardämçese bularak katnaşa ide. Şul uk elnı Regina apa «Sälät-Aznakay» smenasına direktor bularak barırga cıena, üzenä komanda cıya ide häm mine biregä äydaman bularak çakırdı. Şul elnı min berençe tapkır Sälät dönyası belän tanıştım, şul wakıttan birle Sälät proektların çınga aşırıp kiläm.
- Berençe kürgän häm bügenge Sälätne çagıştır.
- Şayannar häm Tapkırlar Klubınıñ telewizion uenında «KWN – elekkegeçä tügel, Allaga şöker» dilär. (Kölä) Sälät tä üsä, üzgärä. Bezneñ berläşmäbez dä zamana belän alga bara. Ütkänebez – kiläçägebezneñ başlangıçı bulıp tora, tarixıbız – bezneñ gorurlıgıbız. Şuña da bez bügen şuşı moxitne tudırgan keşelärgä räxmätebezne belderergä, anı saklap kalu yulların ezlärgä häm üsterergä tieşbez.
- Sälät dönyasındagı ostazlarıñnı xäterliseñme?
- Äye, ostazım dip älege dä bayagı Regina apa Nurullinanı atıy alam. Berençe ölkän äydamanım Elwira Hadiewaga da zur räxmätläremne belderäsem kilä. Alar miña härçak teräk buldılar, kollektiw belän duslaşırga yardäm ittelär, täcribäläre belän urtaklaştılar. Çiksez räxmätem sezgä!
- Sälätkä, sineñçä, nindi proektlar citmi?
- Awır sorau. Çit ilgä çıgu mömkinlege eşaysa, äybäträk bulır ide. Yaña cirlär kürü, yaña tanışular – täcribä tuplaunıñ aerılgısız ber öleşe bit.
- Närsä belän kızıksınasıñ?
- Yoga, yözü, räsem yasau belän. Ukırga häm säyaxät itärgä yaratam.
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- Wakıtnıñ kaderen belegez! Belem tuplagız, üzegezdä bulganı belän urtaklaşıgız! Ber mömkinlekne dä kuldan ıçkındırmagız, kiläçäkne kaygırtıp yaşägez!
Leniza Rizwanowa
Sälät weterannarı eşlekle forumınıñ başkarma direktorı
- Sälätkä kilep elägü tarixın söyläp ütegez äle.
- Min Sälätne tözüdä katnaştım diyargä bula. 1994-nçe eldan birle Sälättä min. Şul elnı anıñ katnaşuçılarına tatar tele ukıttım.
- Bügenge häm berençe kürgän Sälätne çagıştırıp karasagız...
- Berläşmädä bügen dä şundıy uk sälätle balalar. Tik xäzer alarnıñ sanı da, mömkinleklär dä kübräk.
- Balalarnıñ tatar tele däräcäse niçek?
- Min gel tatar tele yaklı. Ul kübräk bulgan saen yaxşırak! Biredä ul bik küp. (Kölä)
- Sälät weteranarınıñ Berençe eşlekle forumı niçek uzdı?
- Şäp! Älege çara Sälät festiwalen iskä töşerü, istäleklärne, xatirälärne barlau öçen ber digän mäydançık bulıp tordı. Tagın ber möhim näticäse – Sälät wetarannarı-eşmäkärläreneñ assotsiatsiyasen buldırdık. Şulay uk Forum katnaşuçıları – üzläre dä elekkege sälkeşlär – uñış formulaları belän büleştelär, ostaxanälär ütkärdelär, balalarnı yaña açışlarga ilhamlandırdılar.
- Sälättän tış ni belän şögıllänäsez?
- Min – eşmäkär.
- Sälkeşlärgä teläkläregez?
- Sälamätlek, ukuıgızda uñışlar häm ixlas duslık teläp kalam! Sälätne yaratıgız! Sälät, çınnan da, mömkinleklär moxite.
Räzinä Gaybadullina
Särkatip
- Räzinä, Sälätkä kilep elägü tarixın söyläp üt äle.
- Tarix fäne buença respublikaküläm olimpiada ciñüçese idem min. 2009-nçı elda berençe tapkır «Sälät-Rauşan» alanına eläktem. Bik şatlanganımnı xäterlim.
- Berençe kürgän häm bügenge Sälätne çagıştır.
- Çagıştıru urınsız bulır, miña kalsa. Sälät eldan-el köçäya, üsä, zuraya. Min moña bik şat, alga taba gel üseştä bulıyk!
- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?
- Älbättä! Läysän apa Äsxätowa.Bik xörmät itäm anı. Näk menä ul mine Sälät dönyası belän tanıştırdı. Ul balalar belän bik ciñel häm räxät aralaşa ide, äle xäzer dä anıñ yaxşı mönäsäbäten xäterlim.
- Sarı galstugıñ barmı soñ?
- Äye.
- Sälättä tatar tele däräcäsen niçek bäyaliseñ? Ä başka tellärneken?
- Kamillekneñ çige yuk dilär. Ä gomumän alganda, tatar tele däräcäse yaxşı. Şäxsän üzemneñ söyläm telen genä tügel, ä ädäbi tatar telen dä işetäsem kilä. Rus häm ingliz telläre däräcäsen şulay uk yugarı bäyalim.
- Sälättän tış ni belän şögıllänäseñ?
- Sälät – ul minem tormışım, min tulısınça monda kaynıym, yaşim häm bu tormışım belän bik kanägatmen. Şigırlär yazam, säyasät belän kızıksınam, min bit äle belgeçlegem buença säyasätçe. Şulay uk şeşälärdän wazalar yasıym, tegärgä yaratam. Soñgı arada wakıtım gına citmi.
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- Sälät belän alga barıgız, yaña ürlär yaulagız! Yaşlek ber genä kilä, barlık mömkinlekne dä kullanırga kiräk. Belemgä omtılıgız, ul sezne uñışka iltäçäk!
Tahir Nasibullin
«Sälät-Bögelmä 2016» alanı direktorı
- Sälätkä kilep elägü tarixın söylä äle, Tahir.
- 10 yaş ide miña ul wakıtta. Äni kayttı da Sälätkä barasıñmı dip sorıy. Baram dim. Üzemneñ dä barasım kilde, änineñ dä cibäräse kilde. 2005-nçe el ide ul, «Sälät-Rauşan» alanına eläktem. Ul wakıtta Rauşan 12 kön bulıp Bilärdä ütä ide. Äle dä terkälü wakıtı küz aldımda tora: Yoldız Miñnullina gitarada uynıy, Timur Söläymanow bii... (Kölä) Sostaw bik kızık ide.
- Berençe kürgän häm bügenge Sälätne çagıştır.
- Cäyge lager sindromı digän töşençä bar. Siña haman berençe el äybäträk ide kebek toela. Ikençe tapkır kilgän cirdä gel şundıy ber kiçereş bula ul. Ä obektiw fiker yörtsäk, bu här çakta alay tügel. Sälät uku-ukıtu häm mädäni yunäleşlär buença zur adımnar belän alga atlıy. Şulay uk geografiyasen dä kiñäytergä onıtmıy.
- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?
- Äye: Timur Söläymanow häm Aygöl Şäwäliewa.
- Sarı galstugıñ barmı?
- Ikäü xätta. Berse Rauşanda, ikençesen Arşanda aldım. Şulay uk balaçakta uk 3-nçe däräcä alu bäxetenä dä ireştem. Xäzerge wakıtta zur gorurlık xise belän 2-nçe däräcäle kileş yörim häm bençesen kulga töşerü turında uylıym. (Kölä)
- Sälättäge tatar tele däräcäsen niçek bilgeliseñ? Ä başka tellärneken?
- 10 ballı şkala belän karasañ, 10-nan 9-ı. Kamillekneñ çige yuk dilär bit, kalgan 1 öleş – şunıñ öçen kalsın.
- Sälättän tış ni belän şögıllänäseñ?
- Uuu, alar küp! IBM kompaniyasendä törek telen ukıtam. «Key Account Manager» wazifasın «Govermedia» kompaniyasendä başkaram. Rux personajı belän şögıllänäm.
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- Pastanı sılar aldınnan cılıtırga onıtmagız!
Aliya Mirmiewa
«Sälät-Gayrät 2016» alanı direktorı
- Aliya , «Sälät» dönyasına kilep elägü tarixın söyläp üt äle.
- Albina Kadirowa belän ber törkemgä eläktem. Äkren-äkren ul mine KWN dönyasına, annarı inde «Sälät»kä tarta başladı.
- Berençe kürgän häm bügenge «Sälät»ne çagıştır.
- «Sälät» üsä, üzgärä. Yaşlär berläşmäse bularak ul bügenge köndä respublikabızda berençe. Ul üskän, üzgärgän saen duslık häm ixlaslılık xise betmäsen ide. «Sälät» ul – ikençe gailä.
- «Sälät»täge eşçänlegeñ xakında söylä äle.
- Töp eşçänlegem «Sälät» KWN Ligasına kaytıp kala. Uzgan elnı «Sälät-Gayrät»tä äydaman bulu bäxete tätede. Älege äydamanlık eşe – minem «Sälät»tä bulgan küñelemä iñ yakın wakıyga.
- Sineñçä, «Sälät»kä nindi proektlar citmi?
- Bälki, keçkenä balalar öçen proektlar eşli başlarga kiräkter? Alarda tatar telenä häm mädäniyatenä mäxäbbät, xörmät tärbiyaläü bik möhim bit. Tagın üz telewideniebıznı buldırsak, gazeta çıgara başlasak şulay uk küñelle bulır ide.
- «Sälät»täge tatar tele däräcäsen niçek bilgeliseñ? Ä başka tellärneken?
- Tatar tele, älbättä inde, yugarı däräcädä. Bu fakt hämmäbezgä mäglüm. Ingliz tele dä bik yugarı däräcädä. Bu şatlandıra.
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- Olıgaerga aşıkmagız! Äylänep tä kararga ölgermässez, wakıt bik tiz uza, sälkeşlek çorınıñ kaderen belegez!
Regina Nurullina
«Sälät-Bilär kalası 2016» alanı direktorı
- Regina,«Sälät»kä kilep elägü tarixın söyläp üt äle.
- «Sälät»tä berençe tapkır 2007-nçe elda buldım. Bu wakıtta min 1-nçe kursnı tämamlagan idem, şuña «Sälät-Iske Kazan» alanına yul tottım. Älege alan ul wakıtta barı studentlar öçen genä ide. Smenanıñ direktorı – Ilşat Şäräfetdinow, ölkän äydamanı – Ramil Xäybraxmanow ide. Ä «Sälät» belän mine klasstaşım häm dus kızım Alsu Gataullina tanıştırdı, «Iske Kazan»ga barırga da ul kıstadı.
- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme? Ä berençe sälkeşläreñne?
Ni kızganıç, minem äydamannarım bulmadı. Ä menä berençe sälkeşläremne bik yaxşı xäterlim. 2008-nçe el ide ul, «Sälät-Aznakay» alanı. Minem küp kenä berençe sälkeşlärem üzläre dä äydamanlık yulın şuşı alannan başladılar.
- «Sälät» – ul...
- Zur kiläçäkle oeşma ul! Bik tizdän barlık dönya sälätle balalar häm yaşlärneñ «Sälät» oeşması xakında beler, işeter dip ışanıp kalam!
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
Härber sälkeşkä «Sälät» birgän mömkinleklärne 100% kullanuın telim!
Ilsöyar Xismätowa
«Sälät-Rauşan» alanı direktorı
Ilsöyar Xismätowa - «Sälät-Rauşan» alanı direktorı
- Ilsöyar, «Sälät»kä kilep elägü tarixın söyläp üt äle.
«Sälät» oeşmasına 2009-nçı elda kilep eläktem. Tatar ädäbiyatı buença Respublikaküläm olimpiadadan soñ anketa tutırdım. Annarı dus kızım mine Regina apa Nurullina belän tanıştırdı. Portfolio alıp kildem häm Rauşan alanın sayladım. Bügenge köngä kadär Rauşan alanına tugrı bulıp kalam.
- Berençe kürgän häm bügenge «Sälät»ne çagıştır.
Ellar uzgan saen «Sälät» dönyası üzgärä, kiñäya, balalar da küpkä akıllırak, şayanrak.
- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?
Älbättä, Albina apa Kıyamowa häm Läysän apa Töxwätullina.
Berençe äydamannar berkayçan da onıtılmıy, çönki näk menä alar siña «Sälät» dönyasın aça.
- Sarı galstugıñ barmı soñ?
Sarı galstuknı miña 2009-nçı elda, berençe tapkır sälkeş bulıp bargan elnı birdelär
- Sineñçä, «Sälät»kä nindi proektlar citmi?
Min «Sälät» kä keçkenä balalar belän eş itä torgan berär proekt kerter idem. Bäläkäç balalar bakçası bar, älbättä, tik ul forum wakıtında gına eşli.
- «Sälät»täge tatar tele däräcäsen niçek bilgeliseñ? Ä başka tellärneken?
«Sälät» tä tatar tele härwakıt moxim bulıp tordı. Tatar telen tagın da üsterergä, kamilläşterergä genä kiräk.
- «Sälät»tän tış ni belän şögıllänäseñ?
«Sälät»tän tış min KWN, wokal belän şögıllänäm. Teatrga yörergä yaratam.
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- Sälkeşlergä min tırışıp ukırga, jäyge yaldan läzzät alıp kalırga kiñäş itäm.
Robert Miñnegulow
«Sälät-Eşmäkär 2016» alanı direktorı
- Robert, «Sälät»kä kilep elägü tarixın söyläp üt äle.
- Uku wakıtında şähär häm respublikaküläm çaralarda bik aktiw katnaşa idem min. Xätta gimnaziyaneñ prezidentı häm Zäy şähäre ukuçılar sowetınıñ räise urınbasarı däräcälärenä dä kütäreldem. 7-nçe sıynıfta ukıganda törle olimpiada häm konferentsiyalärdä katnaştım, 2004-nçe elnıñ közendä şulay «Sälät»neñ közge sessiyasenä eläktem. Fikerdäşlärem arasında bulu, alarnıñ şundıy küp ikänlegen añlau mine çiksez söenderde.
- Berençe kürgän häm bügenge «Sälät»ne çagıştır.
- «Sälät»tä sälkeş bulgan çorımda, xıyal gına bulıp toelgan närsälärneñ bügenge köndä tulı köçenä eşläwenä, moña resurslar da buluına bik şatmın.
- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?
- Älbättä! Landış apa Näsıyxowa belän Rail abıy «Wirus». (Kölä) Ölkän äydamannı dä xäterlim äle – Gölnaz apa Garipowa ide ul.
- Sarı galstugıñ barmı soñ?
- Äye, anıñ belän bik gorurlanam. Äle 2-nçe däräcädäge «Sälät» ordenım da bar.
- «Sälät»täge tatar tele däräcäsen niçek bilgeliseñ? Ä başka tellärneken?
- Älbättä, yugarı. Kemneke älegä tieşençä tügel, alar tatar telen el däwamında «Sälät» yortında, annarı inde cäyge alannar häm sessiyalär barışında üsterä alalar. Ber süz tatarça belmi kilgän sälkeşlär dä, 18 kön däwamında şaktıy «tatarlaşıp» kaytıp kitkännäre ser tügel. Biredä iñ möhime – teläk häm praktika. «Sälät»neñ küptörle proektları yardämendä başka çit tellärne öyränü mömkinlege dä zur. Moña açık misal – IXO çaraları, «Sälät-Praga» mäktäbe, h.b.
- Sineñçä, «Sälät»kä nindi proektlar citmi?
- Miña kalsa, bar da tieşençä, bar da urınında. Proektlar da, eş yunäleşläre dä citärlek, komanda da şäp. «Sälät» proektları yañalıklarnı üz eçenä alıp üsüe belän aerılıp tora. Bıel äle miña ör-yaña «Sälät-Eşmäkär 2016» alanı direktorı bulu bäxete ireşte. Komandası bik yaxşı. Bezneñ alannıñ katnaşuçıları berniçä eldan Forbes isemlegeneñ iñ yugarı baskıçlarında urın alır dip ışanam.
- «Sälät»tän tış ni belän şögıllänäseñ?
- Bügen min başkarma direktor sıyfatında «Need4Speak» çit tellär mäktäben üsterü belän şögıllänäm. Bez ingliz häm başka çit tellärne indiwidual, korporatiw räweştä yaki törkem belän öyränergä yardäm itäbez. Misalga, Kazandagı Koka-kola komandasın ingliz telenä bez öyrättek.
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- Ber minutıgıznı da sarıf itmiçä icatta bulıgız. Cawaplılıknı üz östegezgä aludan kurıkmagız, başkalarnı kötep tormagız, initsiatiwa belderüdän kurıkmagız, ilhamlandıruçı keşelär belän aralaşıgız, xatalanudan kurıkmagız!
Nazlıgöl Wäliewa
«Sälät-Bolgar 2016» alanı direktorı
- «Sälät»kä kilep elägü tarixı.
- 2011 nçe elda tatar ädäbiyatınnan respublikaküläm olimpiadada ciñügä ireştem. Soñınnan, yaz köne, miña «Sälät»tän cäyge alannarga çakıru xatı kilde. Şatlıgımnıñ çige bulmadı! «Sälät» turında min işetep belä idem, ä monda minem isememä çakıru xatı kilep töşsen inde! Menä şulay itep ul elnı miña «Sälät-Rauşan» sälkeşe bulırga nasıyp buldı.
- Şul ellardagı häm bügenge «Sälät»ne çagıştır.
- «Sälät» könnän-kön üsä, yaña däräcälärgä menä. Ä şulay da elekke cılı canlı atmosfera saklanıp kalgandır dip uylıym.
- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?
- Älbättä! Här sälkeş tä üzeneñ berençe äydamannarın gomerlekkä isendä kaldıradır, minemçä. Berençe äydamannarım Ildan abıy Yunısow häm sipkelle Elmira apa Garaewa idelär. Rauşan-2011, 3 nçe törkem.
- Sarı galstugıñ barmı?
Bar. Läkin min anı sälkeş bularak tügel, 2014 nçe elnı «Äydamannar bäygese»ndä aldım.
- «Sälät»kä nindi proektlar citmi, sineñçä?
- «Sälät»tä proektlar küp häm törle. Bulgannarın kamilläşterep yaña däräcälärgä kütärergä kiräk. Ä şulay da, başlangıç sıynıf yaşendäge ukuçılarnıñ cäyge alannarga barırga telägännären, şul yaştäge balaların «Sälät» möxitenä kertep cibärergä telägän ata –analarnı kürgänem buldı. Alar öçen berär proekt bulsa, bik şäp bulır ide dip uylıym. Tagın törle xalıklarnıñ aş-suları, milli rizıkları belän tanıştıra, alarnı yasarga öyrätä torgan berär proekt ta kızıklı bulır, minemçä.
- «Sälät»täge tatar tele däräcäsen niçek bilgeliseñ? Ä başka tellärneken?
- «Sälät»tä tatar tele däräcäse, minemçä, başka möxitlär belän çagıştırganda yugarı. Monda yaşlärneñ tugan tellären kamilläşterergä teläüläre häm monıñ näticälären kürüläre bigräk tä canga räxätlek birä. Çit tellär belän dä «Sälät» dus mönäsäbättä.
- «Sälät»tän tış ni belän şögıllänäseñ?
- «Sälät»tän tış min – student. Bik yaratıp süz sängate belän kızıksınam, kayçandır şigırlär dä yaza idem, xäzer ul eşemnän çitläştem. Kitaplar ukırga yaratam, törek telen öyränäm, ingliz telem östendä eşlim, biim häm räsem yasıym. Tagın bik küp närsälär belän şögılläner idem, wakıtım gına citmi...
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- Här mizgeldän läzzät tabıp yaşägez! Häm eşrak elmaegız J Sezgä karap başkalar da elmaysın.
Marsel Gafarow
«Sälät» aktiwistı
- Marsel, «Sälät»kä elägü tarixın söyläp uz äle.
- 2009-nçe elda «Fänsar» mäktäbeneñ közge sessiyasenä üttem. Barısı da şunnan başlandı bugay inde! (Kölä)
- Berençe kürgän häm bügenge «Sälät»ne çagıştır.
- «Sälät» könnän-kön üsä, üzgärä, kamilläşä. Anıñ belän berrättän sälkeşlär dä üsä. Belem birüneñ, balalar belän aralaşunıñ yañadan-yaña kızıklı metodları tabıla. Zamana belän bergä atlarga kiräk.
- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?
- Äye, älbättä. Ilmir abıy Xäbibullin häm Läysän apa Sabitowa.
- Sineñçä, «Sälät»kä nindi proektlar citmi?
- Döresen genä äytkändä, bu bik katlaulı sorau. Bügenge köndä «Sälät»tä yaşlärneñ ixtıyacların kanägatländerä alırlık proektlar eşläp kilä. Bezgä nibarı älege ixtıyaclarnıñ könnän-kön üskänen, artkanın gına onıtmaska kiräk. Minem karaşka, icadi häm küñelle uen formatındagı proektlarnı arttırsañ buladır.
- «Sälät»täge tatar tele däräcäsen niçek bilgeliseñ? Ä kalgan tellärneken?
- Tatar tele bezdä yugarı däräcädä, anısı bäxässez. Barlık cıelışlar, çaralar tatar telendä ütä.
- «Sälät»tän tış ni belän şögıllänäseñ?
- Aktiw ictimagıy tormış alıp baram. Miña yaña proektlarda katnaşu bik oşıy. Alar yardämendä yaña duslar tabam, yaña belemnär häm täcribä tuplıym.
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- Alga barıgız, üzegez dä üsegez, başkalarga da bulışıgız!
Çulpan Fatıyxowa
«Sälät» tellär mäktäbeneñ tatar tele ukıtuçısı. «Sälät-Gayrät» äydamanı, «Sälät-Altın kullar» smenasınıñ ölkän äydamanı.
- «Sälät»kä kilep elägü tarixın söyläp üt äle.
- «Sälät» kä min berençe tapkır 2008-nçe elda eläktem. Ul «Sälät-KIR» alanı ide. (Xäzer ul «Sälät-Sanak» alanı)
- Berençe kürgän häm bügenge «Sälät»ne çagıştır.
- «Sälät» eldan-el üzgärä häm gel yaxşı yakka gına. Här elnıñ üz atmosferası, üz energiyase. Miña kalsa, elek smenalar canlırak ütälär ide, läkin bu canlılıknı xäzer dä kaytarıp bula. Anıñ öçen barı tik teläk kiräk!
- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?
- Minem berençe äydamanım Denis abıy Karimow ide, ä menä äydaman apamnı, kızganıç, xäterlämim...
- Sarı galstugıñ barmı?
- Äye, miña sarı galstuknı şulay uk 2008-nçe elda birdelär.
- «Sälät»täge tatar tele däräcäsen niçek bäyaliseñ? Ä kalgan tellärneken?
- Älege wakıtta «Sälät» tä tatar telen üsterü häm nıgıtu berençe urında tora. Bu döres tä, çönki ul «Sälät» neñ iñ berençe burıçı. Şuña da karamastan, «Sälät» başka tellärgä dä bitaraf tügel. Mäsälän, «Sälät» tellär mäktäbendä, tatar telennän tış, ingliz, kıtay, törek, garäp h.b. tellärne dä ukıtalar.
- Sineñçä, «Sälät»kä nindi proektlar citmi?
- Älege wakıtta «Sälät»tä bik küp proektlar eşläp kilä. Miña kalsa, başta barlık bulgan proektlarnı ayakka bastıru östendä eş alıp barırga kiräk. Çönki kayber proektlar xäzerge wakıtta tuktalıp tora, alarnı barı tik cirenä citkerergä kiräk.
- «Sälät»tän tış ni belän şögıllänäseñ?
- «Sälät»tän tış min uniwersitetta ukıym, barlık kalgan şögıllärem «Sälät» belän bäyle.
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- Iñ zur telägem ul – «Sälät» belän bulıgız! «Sälät» belän yaxşılıkka omtılıp üsegez! Berkayçan da balaçak ilennän çıkmagız!
Ildan Yunısow
«Sälät-Yar Çallı» smenası direktorı
- «Sälät»kä kilep elägü tarixın söyläp üt äle.
- «Sälät»kä min 2008-nçe elda kilep eläktem. Başta minem gadäti palatkalı lagerga barasım kilgän ide. Apam andıylardan «Izge Çişmä»ne täkdim itte, tik anda studentlar gına bara aluı açıklandı. Başta käefem töşte inde, tik annarı «Sälät-Rauşan» turında belep aldım, portfolio cıydım (min tatar tele häm matematika olimpiadaları ciñüçese, äle tagın biyu belän dä şögıllänä idem). Şulay başlanıp kitte ul tarix.
- Sarı galstugıñ barmı?
- Äye, Rauşanga berençe bargan elnı uk, 2008dä aldım.
- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?
- Xäterlim, älbättä. Läysän apa Äsxatowa ide ul. Niçek şulay bulgandır, nigäder ul kuldaşsız gına ide. Bez böten törkemebez belän anıñ xälenä kerep, üzebezne bik tärtiple totarga tırıştık. Gomumän, törkemebezneñ böten egetläre Läysän apaga gaşıyk ide.
- Äybät äydaman nindi bulırga tieş?
- Ägärdä balaga dus, ukıtuçı, äti-äni bula alsa, dimäk ul äybät äydaman digän süz.
- Sineñçä, «Sälät»kä nindi proektlar citmi?
- Miña kalsa, törle kızıklı tügäräklär citmi. Yoga, biyu, räsem sängate buença. Kiçlären kilep küñeleñä oşagan eş belän şögıllänü küñelle bulır ide. Bolar barısı da başka cirlärdä dä bar, älbättä, tik näk menä «Sälät»tä oeşuın telär idem. Şulay uk «Efäk kanat» bik kızıklı proekt ide. Törle illärgä sibelgän tatarlar belän küreşü, tatar xalkınıñ tarixı häm mädäniyate belän tanışırga yardäm itüçe proekt bu. Xaman çit illärgä çıgarga dimägän, Räsäydä dä matur urınnar baytak: Mäskäü, Kazan, Kırım, Soçi, Ufa şähärläre ilebez kürke.
- «Sälät»täge tatar tele däräcäsen niçek bäyaliseñ? Ä kalgan tellärneken?
«Sälät»tä tatar tele yugarı däräcädä. Başka tellär süzlären kullanıp ta söyläm telen baetırga bula. Şulay uk törek häm ingliz tellärenä dä östenlek birelä.
- Kiläçäkkä plannarıñ häm maksatlarıñ belän urtaklaş äle.
- Plannar küp inde alar. Älegä iñ alda torganı bıel berençe tapkır gına ütkäreläçäk «Sälät-Yar Çallı» smenasın şäp itterep uzdıru.
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- Sau-sälamät bulıgız, yukka-barga küñelegezne töşrmägez. 11-nçe sıynıf ukuçılarına aerım teläk: BDInı 100 ballga birergä yazsın!
Läysän Äsxätowa-Arsentewa
«Sälät» weteranı
- Läysän apa, «Sälät»kä kilep elägü tarixın söyläp uz äle.
- 2004-nçe eldan birle min «Sälät»tä. Aña kadär inde küptännän «Sälät» turında xıyallanıp yöri idem. «Sälät-Bilär» alanına telewideniedä eşläwem häm şaktıy bäygelärdä ciñüem aşa kilep eläktem.
- Berençe kürgän häm bügenge «Sälät»ne çagıştır.
- Ellar uzgan saen, çaralar sanı arta, alarnıñ formatları üzgärä, proektlar barlıkka kilä. «Sälät» üsä. Tik anıñ moxite şul kileş kala birä. Bu bik şatlıklı küreneş. Bügenge sälkeşlärgä ak könläşü belän könläşep karıym: belem alu, üzen cämgıyatneñ teläsä kaysı sferasında kürsätü, täcribä tuplau öçen barlık mömkinlekläre dä bar. Üzemneñ sälkeşlek çorımnı da sagınıp iskä alam: ul wakıtta şartlar bötenläy başka ide. Tik anıñ kızıgı da şunda bulgan ikän. Üz romantikası diyar idem xätta.
- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?
- Berençe äydamannar berençe ukıtuçılar kebek ul – xäterdä mäñgelekkä uelıp kalalar. Fänil abıy Wakkazow häm Tañsılu apa Miñnullina – minem berençe äydamannarım. Direktor häm ölkän äydamannarnı da xäterlim äle – Güzäl apa Usmanowa häm Gölnaz apa Garipowa ide alar. Alar hämmäse dä sälätle, kreatiw, ilhamlandıra belüçe keşelär. Alar bezgä ürnäk!
- Sarı galstugıñ barmı soñ?
- Maktanıym äle – berençe bargan elnı uk aldım. Bik gorurlanam anıñ belän!
- «Sälät»tän tış ni belän şögıllänäseñ?
- KFU idarä itü, iktisad häm finanslar institutınıñ iktisadi metodologiya häm tarix kafedrasınıñ ukıtuçısı min. Buş wakıtımda cırlıym, mäkalälär yazam, ingliz telem östendä eşlim.
- Sineñçä, «Sälät»kä nindi proektlar citmi?
- Awır sorau. Keşelekneñ barlık ölkäläre dä «Sälät» proektlarında çagılış tapkan, minemçä. Perspektiwalı proektlar räsäyküläm, dönyaküläm arenada üz urının tapsın ide dip teläp kalam. Işınam, alar moña laek!
- «Sälät»täge tatar tele däräcäsen niçek bäyaliseñ? Ä kalgan tellärneken?
- «Sälät»tä tatarça söyläşälär. Äle bik söyläşä belmägännär dä yakın kiläçäktä öyränäçäklär. Telebez – bezneñ tarixıbız, bezneñ tamırıbız, şatlıgıbız, baylıgıbız, gorurlıgıbız. Anıñ yardämendä «Sälät»ebez üsä.
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- Ilhamlanıgız, üzegezgä ışanıgız, yaxşıga tartılıgız, yaña ürlär yaulagız, yalgışudan kurıkmagız!
Turan Gataullin
«Sälät-Bögelmä 2012», «Sälät-Ruxiyat 2015» alannarınıñ ölkän äydamanı
- Turan, «Sälät»kä kilep elägü tarixın söyläp uz äle.
- Berençe tapkır min 2005-nçe elda «Sälät-Bilär» alanına bargan idem. Minem ätiem – kompozitor Rif Gataullin – Cäüdät abıy belän yakın duslar. Ul wakıtta alannıñ direktorı Ildar abıy Äyupow, ölkän äydamanı Aygöl apa ide. Bügengedäy xäterlim, bez nibarı 60 bala idek häm KFUnıñ kitapxanäsennän kuzgalıp kittek.
- Berençe kürgän häm bügenge «Sälät»ne çagıştır äle.
- Ul wakıttagı häm xäzerge «Sälät» - ikese ike törle oeşma. Elek, min Bilärgä bargan wakıtta, yaşäü şartları naçar ide. «Fänsar» proektı nibarı xıyalda gına ide äle. Festiwaldä dä 500 keşe katnaşa, härwakıttagıça dustanä moxit xökem sörä häm barıbız da ber-berebezne belä idek. Xäzerge «Sälät»neñ masştabları tañ kaldıra häm min moña bik şat.
- Sarı galstugıñ barmı soñ?
- 2005-nçe elda, berençe tapkır barganda uk aldım.
- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?
- Berençe äydamanım Fänil abıy Wakkazow ide.
- «Sälät»tän tış ni belän şögıllänäseñ?
- Kazan (Idel bue) federal uniwersitetı, Xalıkara mönäsäbätlär, tarix häm könçıgışnı öyränü institutınıñ etnologiya kafedrasında belem alam. Aña kadär tarix fakultetın tämamlagan idem.
- Sineñçä, «Sälät»kä nindi proektlar citmi?
- Bügengese köndä «Sälät»tä bik küp proektlar çınga aşırıla. Tik miña kalsa, xäzerge yaşlär muzıkal proektlar belän kübräk kızıksına. Miña, üz wakıtında, bala bularak yaña muzıka yunäleşlären, etnik cırlarnı öyränü citmägän ide. Kazan konserwatoriyase karşındagı urta muzıkal belem birü mäktäbendä belem aldım, anda bezgä barı klassik muzıka gına öyrättelär. Ä miña alternatiw muzıka kızık.
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- Yaxşılıkka, bieklekkä omtılıgız! Xäzer mömkinleklär çiksez, üzegezgä digänen kuldan ıçkındıra kürmägez!
Alinä Sadriewa
«LinguaLike» cawaplılıgı çiklängän cämgıyateneñ general direktorı
- Alinä, «Sälät»kä kilep elägü tarixın söyläp uz äle.
- «Sälät» turında 7-nçe sıynıfta ukıganda işettem. Törle olimpiadalar, bäygelärdä bik eş katnaşkanga, mäktäbem citäkçelege «Sälät»neñ ber cäyge proektında katnaşırga täkdim yasadı. Ul wakıtta, 2008-nçe elda, «Sälät» şaktıy zur oeşma ide inde, küp kenä proektların çınga aşıra ide. Berençe tapkır min «Sälät-Ruxiyat» alanına eläktem.
- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?
- Älbättä. Regina apa Gäräewa häm Ilnar abıy Camaletdinow ide alar. Bez – Ilnar abıynıñ berençe sälkeşläre. Anıñ üz östendä zur cawaplılık toep borçılganı äle dä xäteremdä.
- Sarı galstugıñ barmı soñ?
- Bar, ikençe elnı gına ala aldım. Tik anıñ kıymmäte bik zur ide. Sarı galstuknıñ mägnäsen tögäl häm döres añlata belgängä, ikençe elga yañadan-yaña ürlär yaulıysı kilde. Şuña da älege galstuk miña bik kaderle.
- «Sälät»tän tış ni belän şögıllänäseñ?
- Bügengese köndä min ingliz telen öyränü üzäge belän citäkçelek itäm. Älege biznes-proekt minem taraftan 2 el däwamında çınga aşırıldı, xäzerge wakıtta barlık wakıtım şuña kitä disäm dä yalgış bulmas. Bu ideya «Sälät-Praga» mäktäbenä barıp kaytkannan soñ tudı.
- «Sälät»kä nindi proektlar citmi, sineñçä?
- «Sälät» – ideyalär häm alarnı çınga aşıru moxite ul. Proektlar bik küp, alarnıñ yunäleşläre dä törle. Miña kalsa, älege proektlarnı härdaim kamilläşterep torırga gına kiräk. Misalga, hönär saylau yagınnan.
- «Sälät»täge tatar tele däräcäsen niçek bilgeliseñ? Ä başka tellärneken?
- «Sälät»tä tatarça söyläşälär. Älegä söyläşmägännär – öyränergä häm söyläşergä omtılalar. Bötenläy telne belmägännär – şunda uk anı öyränergä alına. Çönki barlık proektlar da tatar telenä korılgan. Telne belmiçä alarda katnaşıp bulmıy, yaki kızıksız bulıp kalalar. Başka tellärgä kilgändä, «Sälät»tä başka tellärne dä öyränergä mömkinlek birüçe proektlar bar. Bügenge köndä 3-4 çit telne belü gadäti xälgä äylänep bara, ä «Sälät»tä siña bulışırga teläüçelär härçak tabılır!
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- «Sälät»kä eläkkän barlık sälkeşlärgä telägem şul: mondagı täcribä unikal, alıştırgısız, bäyasez. Ber mömkinlegegezne dä kuldan ıçkındırmagız! Üzegezne kürsätüdän kurıkmagız, başkalardan öyränegez, aralaşıgız! Üzegezneñ täcribägez belän dä urtaklaşırga onıtmagız. Barı şul oçrakta gına bez dönyanı yaxşıga üzgärtä alırbız.
Ammar Al-Ansi
Tatarstan Respublikasınıñ «Respublika Debatow» diskussion üzägeneñ citäkçese
- Ammar, «Sälät»kä kilep elägü tarixın söyläp uz äle.
- Oy, «Sälät»lelär safına niçek kilep eläkkänemne, döresen genä äytkändä, xäterlämim dä. Üzennän-üze kilep çıktı ul. Mäktäptä ukıganda da äti-änilärem apam belän ikebezne «Sälät» alannarına cibärergä telägännäre istä. Tik xaman nindider säbäplär arkasında kilep çıkmadı. Bäygedä katnaşıp «Yaş akademik» häm «TRnıñ el eruditı» isemnären algaç, jyuri sostawında utırgan Cäüdät abıy Söläymanow şäxsän üze «Sälät»kä çakırdı. Tik tagın kilep çıkmadı: ul cäyne min ätiemneñ tugan yagına, Yemenga, tugannarım yanına kitep bardım. «Sälät» minem öçen gadäti ber oeşma gına tügel, ä fikerdäşlär cıela torgan urın ul. Dönyanı yaxşıga üzgärtergä teläüçe 21-nçe gasırnıñ romantikları urını dip tä äyter idem xätta.
- Berençe kürgän häm bügenge «Sälät»ne çagıştır.
- Bu sorauga cawap birgändä obektiw bula almam dip kurkam. Tik şulay da aldagı buın wäkilläre söyläwennän çıgıp, aermalıklar şaktıy ikänen äytä alam. Ul wakıtta bu indiwiduallek, üzeñneñ üzençälekle buluıña tulı ışanıç, icat, kreatiwlık bulgan. Bolar bötenese xäzer dä bar. Tik inde bu xäzer bilgele ber sistema buença bara, cawaplılık xise belän başkarıla. Miña kalsa, bu bik äybät küreneş. Ul kuelgan maksatka ireşergä yardäm itä.
- «Sälät»täge tatar tele däräcäsen niçek bilgeliseñ? Bütän tellärneken?
- Minemçä, tatar teleneñ urının proektlarda katnaşkan wakıtta, belmäüçelär öyränergä telärlek itep kuyarga kiräk. Ä kalgan tellärneken här keşe üze öçen üze bilgelär.
- Sineñçä, «Sälät»kä nindi proektlar citmi?
- Inde üsep, buyga citkän, yugarı uku yortların tämamlap, gailä korgan, balalar üsterüçelär öçen proektlar yuk. Şul citmi, miña kalsa.
- «Sälät»tän tış ni belän şögıllänäseñ?
- Şäxsi eşmäkär bulıp toram, zur bulmagan tipografiyam bar. Räsäyneñ eşmäkär-möselmannarı assotsiatsiyase yaşlär bülegeneñ citäkçese.
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- Yaxşıga ışanıgız, irtä torırga gadätlänegez, räxmätle bula belegez häm tieş bulgannı eşlägez.
Dilbär Sadıykowa
Yaşlär Diplomatiyase Akademiyase citäkçese
- Dilbär, «Sälät»kä kilep elägü tarixın söyläp üt äle.
- Kızganıçka karşı, min berkayçan da sälkeş bulmadım. «Sälät»kä isä «student» statusında kildem. 20-6-nçı elda «Äydamannar mäktäbe»ndä katnaşıp, «Sälät-Rauşan» alanına äydaman bulıp bardım .
- Berençe kürgän häm bügenge «Sälät»ne çagıştır.
- «Sälät» – küp törle ölkälärne üz eçenä cıygan zur ber berläşmä. Monda weterannar, bügenge kön häm kiläçäk sälkeşlär.
- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?
- Ilşat abıy häm Güzäl apa. Alar üz eşläreneñ ostaları, täcribäle, açık yözle belgeçlär. Min alardan zamanında küp närsägä öyrändem.
- Sarı galstugıñ barmı?
-Älbättä. Min anı «Sälät-Rauşan» alanında aldım. Bügenge köndä dä medal, räxmät xatları, tanıklıklar arasında kaderläp saklıym.
- «Sälät»täge tatar tele däräcäsen niçek bilgeliseñ?
- «Sälät» – tatar telen öyränü, kamilläşterü mäydançıgı. Monda ul yugarı däräcädä öyrätelä.
- «Sälät»kä nindi proektlar citmi, sineñçä?
- «Sälät»tä härkem üz küñelenä oşagan eş belän şögıllänä ala. Närsälär citmi? Xm... Äytüe awır. Icat ostaxänäläre kübräk bulsın ide. Üzebezneñ xostelnı buldırası kilä.
- «Sälät»tän tış ni belän şögıllänäseñ?
- Sport belän şögıllänäm: yözäm, cäyaü yörergä yaratam, xikäyalär yazam.
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- Kiläçägebez härberebezneñ üz kulında, anı yaxşı, pozitiw yakka üzgärtergä kurıkmagız.Ilfat Wäliew
«Sälät» sport proektları oeştıruçısı
- Ilfat, «Sälät»kä kilep elägü tarixın söyläp üt äle.
- Bik kızık xäl buldı ul. Min ul cäyne turklubtagı duslarım belän eş kına säyaxätlärgä yöri idem. Awgust aenda tagın bersenä – Mariy El yaklarına çıkmakçı idek. Berkönne äni telewizordan «Sälät-Şäxes 2009» alanına çakıru kürde dä, «Ulım, äydä äle sin şunda barıp kayt, yaña keşelär belän tanışırsıñ, kızıklı däreslärdä belem alırsıñ»,- diep, mine cibärmäkçe ide. Min, älbättä, karşı kildem, çönki cäy buena plannar korılgan ide inde. Moñarçı ike säyaxätkä bargan duslarımnı yanädän küräse, ber dä belmägän keşelär yanına barası kilmäde. Citmäsä, «kızıklı däreslär» süze dä kiresençä täesir itkänder. Mäktäp balasınıñ uku turında bötenläy işetäse kilmi bit, ä monda cäy könne dä däreslär ukırga cibärüläre ber dä käefemne kütärmäde. Ul wakıtta min – üzsüzle eget – talaşıp bulsa da uylaganımnı tormışka aşıra idem. Bu yulı da ber-ike tapkır äni belän bäxäsläşep aldım. Läkin äniem süzennän çıgıp bulmadı inde, «Sälät-Şäxes»kä şulay kilep eläktem. Häm ber dä ükenmädem diyargä kiräk. Bu minem öçen iñ zur açış bulgandır. Bügen min äniemä şunıñ öçen bik räxmätlemen!
- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?
- Äye, älbättä. Min bala bularak «Sälät» alannarında 5 tapkır buldım: «Sälät-Şäxes 2009», «Sälät-Rauşan 2011» häm 3 tapkır közge-yazgı sessiyalär. Här alanda bulgan äydamannarımnı yaxşı xäterlim. «Şäxes»tä ul Ilmir abıy belän Alsu apa Xäbibullinnar. Minemçä, alanga kilgäç balanıñ berençe xisläre häm tirä-yungä mönäsäbäte näk menä äydamannardan tora. Ägär dä min şulay «Sälät»kä gaşıyk bulganmın ikän – dimäk, alar üz eşlären yaxşı ütägännär.
- Berençe kürgän häm bügenge «Sälät»ne çagıştır.
- Gomümän alganda, «Sälät» bik katı üzgärde. Üste, zurrak proektlar ütälä başladı, täcribä tuplanıldı, yaña alannar açıldı. Bernärsä dä ber urında tormıy, şulay uk «Sälät» tä üzgärä. Alga taba da şulay uk goref-gadätlärne yugaltmıyça üseş alırga yazsın.
- Sarı galstugıñ barmı?
- Äye, berençe alanımda uk algan idem. Nindi genä çarada katnaşmaganmındır min: debatlar, spikerlar bäygesendä, KWN komandasında da buldım. Barısı isemdä dä tügel inde xäzer.
- «Sälät»tän tış ni belän şögıllänäseñ?
- Üzemne küpkırlı keşe diep äytä alam. Käef bulganda cırlıym da, biim dä. Sportka zur ähämiyat biräm – yögerü, yözü, kıyaga menü, snoubordta şuarga, kışın xokkey, cäen futbol uynarga yaratam. Älbättä, kitap ukıym. Tatar tele, kızganıçka karşı, küp oçrakta öydä genä häm «Sälät»tä kullanıla, şuña kürä telneñ däräcäsen töşermäs öçen tatar ädäbiyatın ukıym.
- «Sälät»kä nindi proektlar citmi, sineñçä?
- Bu bik awır sorau. Xäzer «Sälät»tä nindi genä proektlar yuk, nişlärgä teläsäñ dä, üzeñä fikerdäşlär tabıp xıyallarıñnı tormışka aşırırga bula. Mägarif ölkäse bulsınmı, akıl uennarı diseñme, sport yaisä icatka tartılasıñmı, xätta dizayn häm texnologiyalär belän bäyle proektlar da bar. «Sälät» ul wakıt belän bergä baruçı innowatsion oeşma häm, minemçä, şuşı bulgannı üsterergä genä kiräk. Ä nindi dä bulsa yaña proekt başlau turında wakıt üze kürsäter.
- «Sälät»täge tatar tele däräcäsen niçek bilgeliseñ? Ä başka tellärneken?
- «Sälät»tä tatar tele däräcäse töşmi. Läkin duslar belän barıber, iñ berençe çiratta, rusça söyläşkängä kürä «Sälät» yortına kilep kergäç, tatarçaga küçer öçen beraz wakıt kiräk. Läkin min belgän barlık sälät aktiwistları tugan telebezdä söyläşergä tırışabız. Xätta, kaywakıt «Tärcemä it» uenın da uynap algalıybız.
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- Närsä bulsa da eşlämiçä ükengänçe, telägäneñne eşläp ükenüeñ xäerleräk, minemçä. Şuña kürä, kaderle sälkeşlärebez, härber tugan mömkinçelegegezne ıçkındırmagız! Katnaşa algan çaralarda katnaşıgız. Mäktäptä uku, älbättä, kiräk, läkin 1 aylık mäktäp programmasın 1 atnada kuıp citep bula, ä menä bulgan mömkinçelekne kire kaytarıp bulmayaçak. Tormışta kiräkle täcribä tuplar öçen menä digän çagıgız. Uñışlar sezgä!
Ilnur Möxämmätcanow
IT üzäk citäkçese
- Ilnur, «Sälät»kä kilep elägü tarixın söyläp üt äle.
- Berençe tapkır «Sälät» dönyası belän min 1994-nçe elda, tugan yagım Arçada tanıştım. Ul wakıtta mäktäp yanında eşläp kilüçe cäyge lagerga yöri idem, ä «Sälät» belän çaralar bergä ütä ide. Bu cäydän son min «Sälät»kä tagın elägäsem kilep ozak wakıtlar xıyallanıp yördem. Ä bu ciñel eş tügel – respublikaküläm yaki bötenräsäy bäygelärendä, olimpiadalarda ciñü yaulau kiräk. 1998-nçe elda matematika häm fizika olimpiadalarında katnaştım. «Sälkeş» süze şul 1998-nçe elda barlıkka kilde dä inde. Äle dä isemdä: min «Sälät-Tuapse»da, äti-änilärem dä yanımda häm Cäüdät abıy alarga şuşı süzneñ mägnäsen añlatkan ide. Baksañ, ul «sälätle keşe» bularak şärexlänä ikän.
- Berençe kürgän häm bügenge «Sälät»ne çagıştır.
- Awır bulır ul. Bik küp üzgäreşlär kiçerde «Sälät»: masştabı da, çaraları da başka. Ul wakıtta barı ber alan ide, ä xäzer sorasagız barısın sanap ta çıga almam. Bu olı keşene häm balanı çagıştırgan kebek. Ällä «Sälät»tä üskängä bu üzgäreşlär minem öçen ber sulışta ütkän inde...belmim. Ä iñ möhime – berläşmäneñ asılı häm mägnäse şul uk kala.
- Berençe äydamannarıñ iseñdäme?
- Galiya apanı yaxşı xäterlim.
- «Sälät»tän tış ni belän şögıllänäseñ?
- IT – kompaniyadä eşlim, ukıtam, welosipedta yörim, yakınnarımnı yaratam.
- Sineñçä, bügenge köndä «Sälät»kä nindi proektlar citmi?
- Alannardan tış ta «Sälät» eşçänlegenä çakıra torgan proektlar citmi, miña kalsa. Alannardagı däreslärne el äylänäse ukıtırga kiräkter. Sowet zamanındagı tügäräklär stilendä diime soñ inde (Kölä). «Sälät»tä bulır öçen gel faydalı eş belän şögıllänü kiräk. Yal itep, küñel açıp yörü – naçar äyber tügel, şulay da «Sälät» üskänne yarata. Bäläkäy kızım Yasminä, tugannarım, duslarımnıñ sabıyları öçen balalar bakçası buluın telär idem. Bu wakıt mäsäläse genä, miña kalsa. Çönki bügen älege eşkä alınırday keşelär bar. Şulay uk «Sälät» proektların internet çeltärläre aşa da kullanıp bulsın ide. Çönki «Sälät»lelär Tatarstanda gına tügel, dönya buylap taralgan. Alar da här yañalıktan xäbärdar bulsın öçen zamana texnologiyalären kullana belü genä kiräk.
- «Sälät»täge tatar tele däräcäsen niçek bilgeliseñ? Ä başka tellär?
- Äybät sorau. Kızıklı. Min filolog tügel. Çagıştırmaça äytkändä, Kazan öçen, şähär cire öçen äybät, yugarı. Ä rayonnardagı, awıllardagı «Sälät»lelär belän yanäşä kuysañ – urtaça. Şäxsän minem öçen «Sälät» – tatar telen saklap kalu häm üsterü moxite. Rus tele däräcäse, älbättä inde, yugarı. Ike tellelekne saklap kala aluıbız aeruça şatlandıra. Ingliz tele däräcäse soñgı 5 el eçendä bik üzgärde. Äle dä isemdä, elek maxsuslaşkan temalar buença bezgä tärcemäçelärgä möräcägat itärgä turı kilä ide, xäzer isä balalar üzläre dä tärcemä itä alalar. Aralarında alman, başkort, törek, ispan, çuwaş tellären dä belüçelär bar. Teläsä kaysı tel – mädäniyat açkıçı ul.
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- Här könne şatlık belän ütkärä belegez, ezlänegez, üz yulıgıznı tabıgız. Ägär dä üzegezne IT ölkädä sınap karıysıgız kilä ikän, «Sälät-Sanak» alanına yaki Kazan şähäre Ostrowskiy uramı 23-nçe yortta urnaşkan «Sälät» yortınıñ 16-nçı bülmäsenä räxim itegez!
Kamila Dimuxametowa
«Sälät» tellär mäktäbeneñ koordinatorı
- Kamilä, «Sälät»kä kilep elägü tarixın söyläp üt äle.
- 2005-nçe el ide ul. Mine «Sälät-Rauşan» alanına çakırdılar. Moñarçı minem ber dä cäyge lagerlärgä yörgänem yuk ide, tik şulay da «Sälät» kızıksındıra aldı.
- Şul wakıttagı häm bügenge «Sälät»ne çagıştır.
- Üzgäreşlär äytep-betergesez küp häm alar barısı da uñay yakka gına. Iñ küzgä taşlanganı – bügenge «Sälät»tä üzeñne tabu häm üsterü öçen mömkinleklär bik küpkä artık. Minem sälkeşlek çorımda sotsial çeltärlär yuk ide äle, şuña da xäzerge yaşlär kebek instagram aşa, w kontakte törkemennän kürep yañalıklarnı belep tora almıy idek. Xäzer inde telägän barlık garizalarnı da internet aşa gına tutırabız. Tagın bik küp, bik küp üzgäreşlär, sanap betergesez!
- Berençe äydamannarıñnı xäterliseñme?
- Älbättä! Läysän apa Sıraewa häm Rail abıy Bädretdinow. Alar minem xäteremdä supergeroylar bularak kaldı.
- «Sälät»tän tış ni belän şögıllänäseñ?
- Çit il ädäbiyaten ukıym, räsem yasıym, çigäm. Küñelemä oşagan eş belän şögıllänäm, ber süz belän äytkändä.
- Sineñçä, «Sälät»kä nindi proektlar citmi?
- Üz ölkälärendä uñışlarga ireşkän şäxeslär belän maxsus oçraşular häm master-klasslar uzdıruçı proekt citmi, miña kalsa. Moña oxşaş çaralar ütä, älbättä, tik alar älegä sistemalı räweştä tügel. Bu ideya inde küptännän küñelemdä yaşi.
- «Sälät»täge tatar tele däräcäsen niçek bilgeliseñ? Ä kalgan tellär däräcäsen?
- Tatar telen balalar äybät belälär. Ämma aralarında telne añlauçı, tik söyläşergä kurka torgannar bar. Kurıkmagız! Telegezne kamilläşteregez. Ingliz telen dä äybät belälär. Tik mäktäplärdä anı ukıtkanda kızıksındıra belmilär dip uylıym. «Sälät» tellär mäktäbenä kilsägez, mondıy xäl oçratmassız, min sezgä wägdä itäm.
- Sälkeşlärgä teläkläreñ?
- Balam! Internetta utırgançı berär faydalı eş belän şögıllän. Misalga, ispan telen öyränä başla, «Fänsar» webinarların açıp tıñla. Üs! Sineñ mömkinlekläreñ çiksez! Ägär telne üzeñä genä öyränäse awır ikän, sin härwakıt «Sälät» tellär mäktäbenä kilä alasıñ.